مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران تالاسمی شهر کرمانشاه

تالاسمی روبه افزایش است و مطالعه علمی آن جهت شناخت بیشتر این بیماری غیر واگیر و به کارگیری موثرترین مداخلات درمانی اجتناب ناپذیر است. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و درمان شناختی رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران تالاسمی شهر کرمانشاه بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری 317 بیمار تالاسمی بودند که 45 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و به ‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15 نفره) و یک گروه گواه (15 نفر) جایگذاری شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف(1980) بود که اعتبار آن با دیدگاه صاحب نظران و پایایی با آزمون آلفای کرونباخ(0.90) حاصل شدند. برای تحلیل داده‌ها نیز از آماره توصیفی و استنباطی تحلیل کواریانس با نرم افزار spss24 استفاده شد. گروه آزمایش اول تحت مداخله درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش،گروه آزمایش دوم تحت مداخله درمان شناختی رفتاری قرار گرفتند و گروه گواه هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. نتایج حاکی از این بود که درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و درمان شناختی رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران تالاسمی موثرند(0.05>p). همچنین بیمارانی که تحت درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بودند نسبت به درمان شناختی رفتاری، بهزیستی روان‌شناختی بالاتری از خود نشان دادند(0.05>p). نتایج نشان داد برای افزایش کیفیت روحیات روان شناختی بیماران تالاسمی، مداخله درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش نسبت به درمان شناختی رفتاری اثربخش‌تر است.

Comparing the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy and Acceptance and Commitment Therapy in Improving Psychological Well being of Thalassemia Patients

Thalassemia is on the rise and its scientific study is inevitable to better understand this non communicable disease and to use the most effective therapeutic interventions. This study aimed to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) and cognitive behavioral therapy (CBT) in improving psychological well being of thalassemia patients living in Kermanshah, Iran. A pretest posttest design with a control group was used to conduct this applied quasi experimental study. Using purposive sampling, 45 thalassemia patients were enrolled (N = 317), and randomly assigned to three 15 individual groups (two intervention groups and a control group). Ryff’s Psychological Well being Scale (1980) was used as the research tool. The validity and reliability of this tool were confirmed based on expert opinions and Cronbach’s alpha test (0.90), respectively. The data were analyzed in SPSS using descriptive and inferential statistics (ANCOVA). The participants in the first and second intervention groups underwent ACT and CBT, respectively, while no intervention was made for those in the control group. Based on the results, ACT and CBT approaches significantly improved psychological well being of the studied thalassemia patients (P < 0.05). In addition, higher levels of psychological well being were observed in patients who underwent ACT compared to those in the CBT group (P < 0.05). The results showed that the ACT approach is more effective than the CBT approach in improving psychological well being of thalassemia patients.