اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل مادر- کودک و مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل مادر کودک و مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی انجام گرفت. پژوهش حاضر ‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان پسر مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-1398 بود. در این پژوهش تعداد 30 کودک کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 کودک). گروه آزمایش مداخله کارکردهای اجرایی (فیشر و همکاران، 2005) را طی یک ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. . در این بین در گروه آزمایش 3 نفر و در گروه گواه گواه نیز 2 نفر ریزش داشتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (adhdq) و پرسشنامه تعمال مادر کودک (pcrs) و پرسشنامه عادات خواب کودک (cshq) بود. داده‌ها به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل مادر کودک و مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی تاثیر معنادار دارد (p<0.001). بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش کارکردهای اجرایی با بهره‌گیری از آموزش سازماندهی، افزایش تمرکز و دقت، تقویت حافظه کاری و بازداری پاسخ می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش تعامل مادر کودک و کاهش مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی مورد استفاده گیرد.

Efficacy of Training Executive Functions on the Mother-Child Interaction and Sleep Problems of the Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)

The present study was conducted to investigate the efficacy of training executive functions on the motherchild interaction and sleep problems of the children with ADHD. The present study was quasiexperimental with pretest, posttest, control group and twomonth followup period design. The statistical population of the present study included the boys with ADHD in the city of Isfahan in the academic year 201920. 30 children with ADHD were selected through multistage clustered sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 15 children). The experimental group received eight seventyfiveminute executive function interventions. 3 children from the experimental group and 2 children from the control group were dropped from the study. The applied questionnaires in this study included ADHD questionnaire, motherchild interaction questionnaire and child sleep habit questionnaire. The data from the study were analyzed through repeated measurement ANOVA via SPSS23 software. The results showed that training executive functions has significant effect on the motherchild interaction and sleep problems of the children with ADHD (p<0.001). According to the findings of the present study it can be concluded that training executive functions can be applied as an efficient method to increase the motherchild interaction and decrease sleep problems of the children with ADHD through employing training organization, increasing concentration and carefulness, reinforcing working memory and avoiding response.