مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی-رایانه‌ای و تمرین‌های عملی عصب‌روان‌شناختی بر بهبود حافظه کاری و توجه پیوسته دانش‌آموزان نارساخوان

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی مبتنی بر رایانه و تمرین‌های عملی عصب‌روان‌شناختی بر بهبود حافظه کاری و توجه پیوسته دانش‌آموزان نارساخوان بود. روش پژوهش حاضر آزمایشی و از نوع طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون چندگروهی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش‌آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص از نوع نارساخوانی شهرهای آمل و محمودآباد در سال تحصیلی 98-1397 بودند که به مراکز اختلال یادگیری ارجاع داده شده بودند. تعداد 45 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس و با آزمون های تشخیصی هوش ریون و آزمون خواندن و نارساخوانی نما انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه قرار گرفتند. گروههای آزمایشی به مدت 14 جلسه تحت مداخله قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون از نسخه رایانه‌ای آزمون حافظۀ کاری ان بک و آزمون عملکرد پیوسته استفاده شد. داده‌ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد. نتایج نشان داد که توان‌بخشی شناختی رایانه‌ای بر روی میزان پاسخ‌های صحیح در توجه پیوسته و میزان پاسخ‌های صحیح و زمان واکنش در حافظه کاری اثربخشی بیشتری (p<0.05) نسبت به روش تمرین‌های عملی دارد. این نتایج بیان می‌کنند که توان‌بخشی شناختی به کمک رایانه با جذابیت‌های بصری و صوتی و ایجاد فرصت های متناسب با سطح پیشرفت کودک، می‌تواند شرایط مناسب‌تری را برای بهبود نقایص کارکردهای عالی ذهن افراد مبتلا به اختلال یادگیری خواندن فراهم کند.

Comparing the Effectiveness of computerized cognitive rehabilitation and neuropsychological exercises on Improving working memory and continuous attention in students with dyslexia

The purpose of this study was to compare the effectiveness of computerbased cognitive rehabilitation and practical neuropsychological interventions on working memory and sustained attention in students with dyslexia. The method of this study was experimental and its design was multigroup pretest and posttest with control group. Statistical population of this study included elementary students with dyslexia in Amol and Mahmoudabad cities during the academic year of 139798, who were referred to learning disability centers. 45 students were selected by convenience sampling method and assisted by diagnostic tests of Raven and reading and dyslexic test (NAMA). They were randomly assigned to experimental and control groups. The experimental groups were received 14 interventions sessions. The computer version of the nback test and computer version of the continuous performance task were used for gathering data in two pre and posttest stages. Data were analyzed by multivariate analysis of covariance. The results showed that computerbased rehabilitation was more effective (P<0.05) on the amount of correct responses in sustained attention, and correct response and reaction time in working memory in comparing to practical neuropsychological exercises. These results reveal that computerized cognitive rehabilitation with providing the visual and audio attractions and the creation of opportunities appropriate to the level of child’s development can provide a more appropriate field for improving the defects of the highquality functions of the minds of people with dyslexia.