طراحی و ارزیابی مدل پیش‌بینی مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان: نقش نگرش مذهبی، نگرانی از نرسیدن به آرزوها، افسردگی و خشم و عصبانیت

هدف پژوهش حاضر طراحی و ارزیابی مدل پیش‌بینی مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه تهران بود. پژوهش به‌لحاظ هدف، کاربردی و از جهت روش، همبستگی بود. جامعۀ آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه تهران (47,605 نفر) بود که در سال تحصیلی 1399-1398 مشغول به تحصیل بودند. در این طرح 200 دانشجو (119 پسر و 81 دختر) به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای- نسبتی انتخاب شدند و به پرسشنامۀ سیمای زندگی دانشجویان (nsslp) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، تحلیل واریانس، تحلیل رگرسیون لجستیک و تحلیل مسیر از طریق نرم‌افزارهای spss و amos نسخۀ 23 تحلیل شد. طبق نتایج تحلیل رگرسیون، دفعات مسواک‌زدن، مصرف میوه، تعداد ساعات مطالعه، نگرش مذهبی، نگرانی از نرسیدن به آرزوها، افسردگی و خشم-عصبانیت، سوارشدن در خودرویی که راننده‌اش تحت تاثیر مواد است، رابطۀ جنسی پرخطر و نقشه برای اقدام به خودکشی، مصرف مواد را به‌طور معناداری پیش‌بینی می‌کنند. مطابق نتایج تحلیل مسیر، نگرش مذهبی به‌طور مستقیم و منفی، مصرف مواد را پیش‌بینی می‌کند (ضریب استاندارد 0.26-) و اثر متغیرهای نگرش مذهبی و نگرانی از نرسیدن به آرزوها بر مصرف مواد، با افسردگی و خشم میانجی‌گری می‌شود (ضریب استاندارد 0.18). یافته‌های مطالعۀ حاضر بیانگر این نکته است که اعتقادات مذهبی ضعیف و نگرانی از نرسیدن به آرزوها از طریق ایجاد افسردگی و خشم، در سوءمصرف مواد نقش دارد. پیشنهاد می‌شود دانشگاه، دانشجویان در معرض خطر را شناسایی و برای آن‌ها طبق عوامل خطر تشخیص‌داده‌شده برنامۀ پیشگیری طراحی کند.

development and evaluation of a model to predict drug use among university students: the role of religious attitudes, worryabout not achieving wishes, depression, and anger and irritation

the purpose of the present study was to develop and evaluate a model for predicting drug use among university students in tehran. the current study was applied by purpose and correlational by method. the statistical population included all students of tehran university (47,605 individuals) studying in the academic year 2018 2019. in this project, 200 students (male= 119 female= 81) were selected by stratified proportional random sampling and answered the national scale of students life profile (nsslp). data were analyzed using frequency, mean, standard deviation, analysis of variance, logistic regression analysis, and path analysis by spss23 and amos23. the results of logistic regression analysis showed that frequency of brushing teeth, daily fruit consumption, number of study hours per day, religious attitude, worrying about not achieving wishes, depression, anger and irritation, using a car whose driver used drugs and alcohol, risky sex, and suicide attempts significantly predicted drug use. the results of the path analysis method showed that religious attitude directly and negatively predicted drug use (standard coefficient 0.26), and the effect of religious attitude and worry about not achieving wishes on drug use was mediated by depression and anger and irritation (standard coefficient 0.18). the results of this study suggest that low religious belief and worry about not fulfilling wishes play an important role in drug use through the development of depression and anger. it is recommended that the university identify students at risk and develop a prevention plan for them according to the identified risk factors..