مقایسه اثر روش‌های مداخله‌ای آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفه‌جویی انرژی الکتریکی

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر سه مداخله آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفه‌جویی برق خانوارها است. طرح شبه‌آزمایشی با سه گروه آزمایشی و یک گروه گواه، به‌صورت پیش‌آزمونپس‌آزمون و پیگیری به‌کار گرفته ‌شد. جامعه آماری، مشترکان برق محله گلسار رشت و نمونه آماری، خانوارهای 46 واحد یک مجتمع مسکونی منطقه هستند که به 4 گروه 12 واحدی تقسیم شدند. در مداخله آموزش، دفترچه‌های آموزش صرفه‌جویی، در مداخله بازخورد، گزارش هفتگی صرفه‌جویی و در مداخله القای ریاکاری، اعلان تبلیغاتی و گروه مجازی به سه گروه آزمایشی اختصاص ‌یافت. نگرش و قصد صرفه‌جویی، ابتدا در پیش‌آزمون و پس‌از شش هفته اجرای مداخلات، در پس‌آزمون، با مقیاس‌های محقق‌ساخته نگرش و قصد صرفه‌جویی سنجیده ‌شد. میزان رفتار صرفه‌جویی با قرائت کنتورهای برق در پیش‌آزمون، پس‌آزمون و هشت هفته بعد از مداخلات، در پیگیری اندازه‌گیری شد. تغییرات نگرش و قصد، با تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون‌های تعقیبی، همچنین تغییرات رفتار، با تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر بررسی ‌شدند. نتایج نشان می‌دهد آموزش تنها قادر به تغییر نگرش افراد درباره صرفه‌جویی بوده ‌است. درعوض، القای ریاکاری برای راه‌اندازی قصد صرفه‌جویی و بازخورد برای فعال‌سازی رفتار صرفه‌جویی، اثربخش بوده‌اند؛ اگرچه پایداری رفتار صرفه‌جویی، وابسته‌ به استمرار بازخوردرسانی بود.

Comparing the Impacts of Education, Feedback, and Hypocrisy Induction Intervention Methods on Electrical Energy Conservation Attitude, Intentions and Behavior

The purpose of the present study is to compare the effects of three intervention methods, including skills training, feedback, and hypocrisy induction, on household attitudes, intentions, and behaviors. The present study used a quasiexperimental design with three experimental groups and one control group, a pretest, a posttest, and an 8week followup. The statistical population consists of the electricity subscribers of Golsar suburb in Rasht. The sample of the study consists of the households of 46 units of a housing complex in this zone, which were divided into four groups of 12 units each. The experimental groups were assigned educational brochures for the education intervention, weekly consumption reports for the feedback intervention, and promotional announcements and a virtual group for the hypocrisy intervention. Attitude and intention to conserve were measured initially at pretest and six weeks after the start of the interventions at posttest using the researcherdeveloped Attitude and Intention to conserve scales. The extent of conservation behavior was measured by reading electricity meters at the pretest and posttest, and eight weeks after the intervention at the followup stage. Changes in attitudes and intentions were assessed by multivariate analyzes of covariance and post hoc tests, and changes in behavior were assessed by repeated measures analyzes of variance. Results showed that education could only change people’s attitudes toward environmental protection. Instead, inducing hypocrisy was effective in arousing intention to protect the environment, as was feedback in activating environmental protection behavior.