مقایسۀ تاثیر الگوی والدگری مبتنی بر نظریۀ کارکردهای اجرایی و برنامۀ بارکلی بر خودکنترلی کودکان مبتلا به نقص‌توجه/بیش‌فعالی

هدف از پژوهش حاضر، مقایسۀ اثربخشی الگوی والدگری مبتنی بر نظریۀ کارکردهای اجرایی و برنامۀ بارکلی بر خودکنترلی کودکان مبتلا به نقص‌توجه/بیش‌فعالی است. این مطالعه کاربردی و از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است. جامعۀ پژوهش شامل مادران دارای کودک مبتلا به اختلال نقص‌توجه/بیش‌فعالی در شهر اصفهان در بهار و تابستان 1398 است که 45 نفر از آنان، برمبنای ملاک‌های ورود و خروج به‌صورت هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) و در هر گروه 15 نفر گمارده شدند. از مقیاس ارزیابی خودکنترلی (scrs) در مراحل مختلف پژوهش برای سنجش متغیر وابسته استفاده شد. گروه آزمایش اول تحت دوازده جلسۀ الگوی والدگری مبتنی بر نظریۀ کارکردهای اجرایی و گروه آزمایش دوم تحت هشت جلسه برنامۀ بارکلی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ‌گونه درمانی دریافت نکردند. داده‌های جمع‌آوری‌شده به روش تحلیل واریانس اندازه‌های تکرارشده و با استفاده از نرم‌افزار spss26 تجزیه و تحلیل شدند. الگوی والدگری مبتنی بر نظریه‌های کارکردهای اجرایی و برنامۀ بارکلی بر خودکنترلی کودکان مبتلا به نقص‌توجه/بیش‌فعالی اثرات مشابه و مثبتی دارند (p<0/05)؛ بنابراین الگوی والدگری مبتنی بر نظریه‌های کارکردهای اجرایی و برنامۀ بارکلی به‌منظور بهبود خودکنترلی کودکان مبتلا به نقص‌توجه/بیش‌فعالی در کنار سایر درمان‌های اثربخش، کاربردی هستند.

Comparison of the Effect of Parenting Model Based on Executive Function Theory and Barkley’s Program on SelfControl in Attention Deficit / Hyperactivity Disorder Children

The aim of the present study is to compare the effectiveness of a parenting model based on executive function theory and the Barkley program on selfcontrol in children with attentiondeficit/hyperactivity disorder. This study is an applied and randomized clinical trial. The study population is mothers with children with attentiondeficit/hyperactivity disorder in Isfahan in the spring and summer of 2018, of whom 45 subjects were purposively selected based on entry and baseline criteria and randomly divided into three groups (two experimental groups and one control group). Fifteen subjects were assigned to each group. The SelfControl Assessment Scale (SCRS) was used to measure the dependent variable at different stages of the study. The first experimental group received 12 sessions of the achievement theory based parenting model, the second experimental group received 8 sessions of the Barkley program, and the control group received no treatment. Data were analyzed by repeated measures ANOVA and SPSS26 software. The parenting model based on the theories of executive functions and the Barkley program had positive effects on selfcontrol of children with attentiondeficit/hyperactivity disorder (p<0.05). That is, parenting models based on executive function theories and the Barkley program significantly improved selfcontrol in children with attentiondeficit/hyperactivity disorder. Therefore, parenting models based on theories of executive functions and the Barkley program, together with other effective therapies, are likely to improve selfcontrol in children with attentiondeficit/hyperactivity disorder.