پایش میکرو ارگانیسم‌ های شاخص و پاتوژن طی فرایند کمپوست سازی از لجن فاضلاب هضم شده بی ‌هوازی

مقدمه: تغییرات میکرو ارگانیسم‌های شاخص و پاتوژن در فرایند کمپوست سازی، روند این فرایند و کیفیت محصول نهایی را مشخص می‌کند. هدف مطالعه حاضر، تعیین تغییرات جمعیت میکرو ارگانیسم‌های شاخص و پاتوژن طی فرایند کمپوست سازی لجن فاضلاب هضم شده به صورت بی‌هوازی بود.روش‌ها: سه توده به روش ویندرو با اختلاط لجن فاضلاب هضم شده به صورت بی‌هوازی با زایدات سبز باغبانی به عنوان عامل حجیم کننده به نسبت‌های حجمی 1 به 1، 1 به 2 (2/1) و 1 به 3 (3/1) تهیه شد. یک توده لجن فاضلاب به عنوان شاهد بدون هر عامل حجیم کننده‌ای آماده گردید. نمونه‌برداری از توده‌های کمپوست طی سه ماه فرایند کمپوست سازی صورت گرفت. نمونه‌های کمپوست جهت تعیین پارامترهای فیزیکو شیمیایی و میکروبی آزمایش شدند.یافته‌ها: نتایج حاصل از بررسی دما نشان داد که توده لجن به مرحله ترموفیلیک نرسید و توده 1/1 نیز فاز ترموفیلیک کوتاه‌تری را نسبت به توده 2/1 و 3/1 طی کرد. تعداد کلیفرم‌های کل، مدفوعی و استرپتوکوک مدفوعی در ابتدای فرایند کمپوست سازی به ترتیب mpn/gdw (mpn در گرم وزن خشک) 109، 108 و 105 در توده‌های 2/1 و 3/1 بود. تعداد میکرو ارگانیسم‌ها در طول فاز ترموفیلیک کاهش یافت و به حد بسیار پایین یا غیر قابل تشخیص برای کلیفرم‌های مدفوعی و حدود 100 برای استرپتوکوک‌های مدفوعی در توده‌های فوق رسید. میزان سالمونلا در هر دو توده با افزایش دما، کاهش یافت و بعد 19 و 47 روز از آغاز فرایند کمپوست سازی به ترتیب در توده 3/1 و 2/1 به حد غیر قابل تشخیص رسید.نتیجه‌گیری: بررسی تغییرات میکروبی طی فرایند کمپوست سازی و محصول نهایی نشان داد که توده‌های 2/1 و 3/1 در دستیابی به فاز ترموفیلیک و نابودی میکرو ارگانیسم‌های بیماری‌زا موفق بودند. بنابراین، استفاده از این کمپوست در زمین‌های کشاورزی، چمن‌ها و باغ‌ها از نظر میکروبی بلامانع می‌باشد.