ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی وظایف تکراری در شاغلان صنایع دستی شهر اصفهان با استفاده از روش ارزیابی وظایف تکراری (art)

مقدمه: متاسفانه صنایع کوچک با وجود انجام مطالعات بسیار در رابطه با اختلالات اسکلتی- عضلانی شغلی و صنعتی ایران، کمتر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی شاغلان صنایع دستی شهر اصفهان به وسیله یکی از جدیدترین روش‌ها، یعنی روش ارزیابی وظایف تکراری (assessment of repetitive tasks یا art) در سال 1393 اجرا گردید.روش‌ها: 100 نفر از شاغلان صنایع دستی وارد این تحقیق توصیفی- تحلیلی و مقطعی به روش انتخاب در دسترس شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش‌نامه‌های دموگرافیک (محقق ساخته)، نقشه بدن (body map یا bm) و روش art بود. داده‌ها با به کارگیری آزمون‌های آماری t، one way anova و ضریب همبستگی pearson در نرم‌افزار spss آنالیز گردید.یافته‌ها: کارگران در گستره سنی 80-18 سال قرار داشتند. سابقه‌ کار افراد نیز به طور متوسط 14.38+  12.57 سال گزارش شد. داده‌های حاصل از bm نشان داد که 74 نفر (74 درصد) افراد، حداقل در 1 عضو بدن خود احساس درد ناشی از کار داشتند. تعداد اندام‌های دارای درد با سن و سابقه کار دارای ارتباط معنی‌دار بود ( p <0.05). میانگین و انحراف استاندارد نمره نهایی art دست راست و چپ به ترتیب 11.30+ 31.45 و 7.24+ 24.32 به دست آمد. همچنین، 73 درصد از وظایف تکراری در سطح خطر بالا قرار گرفت.نتیجه‌گیری: صنایع دستی به خصوص با افزایش سن کارگران، دارای ریسک بالایی از نظر ایجاد اختلالات ترومای تجمعی در اندام‌های فوقانی بود. بنابراین، مداخله جهت ایجاد ایستگاه‌های کاری بهینه، طراحی مناسب ابزارها، توجه به ساعات کاری، رژیم استراحت و در نهایت ایجاد آگاهی لازم برای نحوه صحیح انجام کار توصیه می‌گردد.