روش‌های ارزیابی سیستم‌های رایانه‌ای تشخیصی پزشکی:مروری بر روش‌های موجود

مقدمه: در حال حاضر سیستم‌های تشخیصی رایانه‌ای دارای کاربرد وسیعی در علوم پزشکی می‌باشند. این سیستم‌ها می‌توانند در تشخیص درست و به‌موقع بیماری‌ها به پزشک یاری رسانند. عملکرد این‌گونه سیستم‌ها باید به‌صورت مناسبی ارزیابی شود. در این مقاله، معیارهای ارزیابی سیستم‌های تشخیصی پزشکی مورد بررسی قرار می‌گیرد. روش‌ها: با استفاده از داده استاندارد در هر روش تشخیصی، میزان خطای سیستم بر اساس پارامترهای حساسیت، ویژگی، صحت، دقت ، سطح زیر منحنی (roc یا receiver operating characteristic) ، f-measure،matthews correlation coefficient و … محاسبه شد و نقاط قوت و ضعف هر معیار مورد بررسی قرار گرفت. معیارهای ارزیابی در یک مثال پزشکی بر روی مقایسه دو روش در تشخیص عارضه قلبی بیماران، محاسبه و ارزیابی شدند. هم‌چنین ارجحیت روش‌های تشخیصی به یکدیگر با استفاده از تست mcnemar مشخص گردید.یافته‌ها: به دلیل برابر بودن نسبی تعداد افراد واقعا سالم و مریض در مجموعه داده مورد استفاده، پارامتر صحت، معیار قابل قبولی برای ارزیابی کلی دو روش بود که در دو روش به ترتیب 84 و 86٪ محاسبه شد. هر دو روش از نظر پزشکی، قابل اعتماد نبودند چون میزان خطای نوع اول بیشتر از05/0 بود. با این حال، توان تشخیصی روش دوم چون بالای 80% بود، قابل قبول می‌باشد. چون سطح زیر منحنی roc در دو روش بین 8/0 و 9/0 بود، قدرت تشخیصی آن‌ها بسیار خوب می‌باشد. در نهایت، دو روش تشخیصی از نظر آماری معادل شناخته شدند. نتیجه‌گیری: ارزیابی سیستم‌های تشخیصی باید با روش‌های مناسب و معیارهای مرتبط انجام گیرد. با بکارگیری معیارهای متعدد قادر خواهیم بود توانایی روش تشخیصی را از زوایای مختلف ارزیابی نماییم.