تعیین عوامل موثر بر رفتار باروری در شهرستان شهرکرد سال 1389

مقدمه: اهمیت باروری به عنوان مهم‌ترین عامل تغییر در ساخت و اندازه جمعیت موجب شده تا مطالعات مربوط به باروری و عوامل تاثیرگذارنده بر آن، جایگاه ویژه‌ای را در مطالعات جمعیت‌شناسی به خود اختصاص داده است. از آن‌جا که پژوهش در جنبه‌های مختلف جمعیتی همانند مرگ و میر، باروری و مهاجرت می‌تواند گامی موثری در راستای طراحی و تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های جمعیتی باشد، این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر تفاوت باروری در بین اقوام مختلف شهرستان شهرکرد انجام شد. روش‌ها: در این مطالعه توصیفی و پیمایشی266 نفر از زنان شوهردار 15 تا 49 سال شهرستان شهرکرد به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری پرسش‌نامه‌ای شامل 4 حیطه اقتصادی، اجتماعی، رفتار باروری و فرهنگی و قومی بود. پرسش‌های با طیف لیکرت از نمره 1 تا 5 نمره‌گذاری شد. داده‌های به دست آمده با نرم افزار spssبا استفاده از روش‌های آمار توصیفی، آزمون استقلال آماری، آنالیز واریانس، ضریب توافق kappa و مدل خطی تعمیم یافته تجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: در عوامل اجتماعی بین سن ازدواج و تعداد فرزندان تاثیر معنی‌داری وجود داشت (0.000=p). در عوامل فرهنگی متغیر تحصیلات (0.012=p) و وابستگی ایلی (0.005=p) در رفتار باروری تاثیر معنی‌داری داشت. در عوامل اقتصادی بین متغیرهای شغل شوهر (0.020=p) و مالکیت محل سکونت (0.022=p) با تفاوت رفتار باروری رابطه معنی‌دار وجود داشت. نتایج نشان داد توافق نسبی بین پاسخگویان و شوهرانشان در مورد تعداد فرزندان دلخواه وجود داشت (0.547=k)، در مورد تکرار باروری با اختلاف بسیار کمی معنی‌دار نبود ( p>0.05). بین عامل فرهنگی قومی و رفتار باروری رابطه معنی‌دار وجود داشت، این رابطه سیستماتیک به صورت غیرخطی و با شدت 0.093 بود (0.000=p).نتیجه‌گیری: در بین زمینه‌های مورد مطالعه عوامل فرهنگی‌ـ قومی بیشترین تاثیر را بر رفتار باروری داشت. سطح تحصیلات و وابستگی ایلی در بین زنان اقوام مختلف نیز موثر بود. از بین عوامل اجتماعی متغیر سن ازدواج تاثیر معنی‌داری بر رفتار باروری داشت. آموزش زنان جهت ارتقاء سطح آگاهی آنان می‌تواند گامی موثر در تغییر نگرش افراد در مورد باروری باشد.