برنامه‌های پیشگیرانه و کنترلی در مدیریت ریسک‌های بالینی

چکیده مقدمه: معمولامشکلات مختلفی در زمینه ایمنی بیمار در حین انجام مراقبت‌های بهداشتی اتفاق می‌افتد. این حوادث شامل خطاهای انتقال خون، دارو یا جراحی اشتباه، صدمات حاصل از جراحی، خودکشی‌های قابل پیشگیری، عفونت‌های اکتسابی، زخم‌های بستر و... است. با توجه به این که درصد غیرقابل اغماضی از بیماران در مواجهه با سیستم‌های نظام سلامت خصوص بیمارستان‌ها دچار عوارض و صدمات ناشی از ارایه خدمات می‌گردند و برای اینکه سازمان‌های بهداشتی- درمانی به عنوان مراکز قابل اطمینان تلقی گردند، لازم است یک نظام اثربخش مدیریت ریسک جهت شناسایی ریسک‌های مختلف و چگونگی مقابله و مدیریت کردن هر یک از آنها طراحی و اجرا گردد. این مطالعه به منظور بررسی و تبیین عوامل موثر در تنظیم برنامه‌های پیشگیری از آسیب در بیمارستان‌ها تنظیم گردیده است.روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش کاربردی چند مرحله‌ای است که به صورت مقطعی انجام شده است.به منظور تدوین الگوی مدیریت ریسک‌های بالینی با هدف شناخت عوامل موثر بر پیشگیری از آسیب وریسک‌های بالینی از مرور و بررسی متون معتبر مدیریت ریسک در بخش سلامت استفاده شد. مدل‌های مذکور به طور دقیق بررسی ودر قالب جداول تطبیقی با یکدیگر مقایسه ومنطبق شدند. وحدود 62متغیر اولیه استخراج شد و در قالب یک پرسشنامه با یک تیم 40 نفره متشکل از پرستاران و پزشکان اعتبار یابی شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 18 تحلیل شدند.یافته‌ها: عامل برنامه‌های پیشگیرانه وکنترلی در الگوی مدیریت ریسک‌های بالینی در مجموع 6/13%از واریانس‌ها را تبیین نمود. این عامل در الگوی مدیریت ریسک‌های بالینی با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی سوال‌ها با چرخش واریماکس در 5 آیتم بارگذاری شد. بار عاملی متغیرهای این عامل دردامنه مطلوبی از8/0 تا 5/0 قرار داشت که نشان‌دهنده تناسب مطلوبیت این متغیرها از دیدگاه جامعه مطالعاتی بوده است. بالاترین متغیر در عامل برنامه‌های پیشگیرانه و کنترلی ریسک‌های بالینیاستقرار مکانیزم‌های مشخص برای شناسایی ریسک با بار عاملی 818/0 و پایین‌ترین متغیر ایجاد و برقراری ارتباط موثر با واحدهای کلیدی با بار عاملی53/0 بود.نتیجه‌گیری: برای استقرار الگوی مدیریت ریسک‌های بالینی لازم است در کنار سایر عوامل زیرساختی و سازمانی نسبت به تهیه تدوین برنامه‌های پیشگیرانه و کنترلی در جهت حذف و کاهش ریسک‌های موجود در فضای ارایه مراقبت‌های سلامت اقدام شود. این عامل دارای آیتم‌های مختلفی است که باید در تنظیم و اجرای برنامه مدنظر قرار گیرد. یکی از مهمترین این آیتم‌ها توجه به آمار و اطلاعات ریسک‌ها و تهیه گزارشات آماری به طور سیستماتیک می‌باشد.