پایش پدیده مخرب لایه بندی حرارتی در دریاچه سد مخزنی اکباتان همدان

چکیده مقدمه: سدها از مهم ترین سازه‌های تامین کننده آب آشامیدنی می‌باشند و به منظور مدیریت کیفیت آب در مخازن سدها شناخت پدیده‌هایی که در آن رخ می‌دهد، ضروری می‌باشد. از مهمترین این رخدادها، پدیده لایه بندی حرارتی می‌باشد که موجب کاهش کیفیت آب خروجی از سد می‌گردد. در این پژوهش رژیم حرارتی مخزن سد اکباتان همدان که مهمترین منبع تامین‌کننده آب قابل شرب شهر همدان می‌باشد مورد بررسی قرار گرفت. روش‌‌ها: در ابتدا موقعیت ایستگاه‌های نمونه‌برداری تعیین شد و در ادامه پروفیل‌های دما – عمق مخزن با اندازه‌گیری مستقیم دما در اعماق مختلف مخزن رسم گردید، در مجموع در هفت ایستگاه دما و اکسیژن محلول با فواصل 50 سانتی متری و تا عمق 25 متری از سطح آب دریاچه و در طی 12 ماه به صورت ماهیانه اندازه‌گیری شد. در نهایت نتایج به دست آمده با نمودارهای ویتزل مقایسه گردید.یافته‌ها: لایه بندی حرارتی در سد مورد نظر از اردیبهشت ماه آغاز می‌گردد و تا اوایل دی ماه به مدت 8 ماه ادامه می‌یابد و در اواسط تابستان به شدیدترین حالت خود می‌رسد، در دی ماه لایه بندی تخریب گشته و تا اواخر فروردین به مدت 4 ماه مخزن در وضعیت اختلاط کامل به سر می‌برد. لایه آلوده ترموکلاین در اکثر ماه‌هایی که آب در وضعیت لایه‌ای قرار داشت در عمق 10 متری قابل تشخیص بود.نتیجه‌گیری: 4 ماه طبقه بندی می‌گردد،. بنابراین عمق برداشت در ماه‌هایی که لایه بندی وجود دارد فاکتور مهمی در کیفیت آب خروجی از مخزن سد می‌باشد.