بررسی ارتباط بین میزان ذخایر آهن و آهن دریافتی از غذا با پروفایل لیپیدی در زنان سنین باروری

مقدمه: بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که افزایش میزان ذخایر آهن حتی در محدوده طبیعی نیز ممکن است که باعث مستعد شدن فرد برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی شود. اختلالات لیپیدی نیز از جمله عوامل خطر اثبات شده بیماری‌های قلبی عروقی می‌باشند. حال این سوال مطرح می‌شود که آیا میزان ذخایر آهن با پروفایل لیپیدی ارتباط دارد یا خیر؟ از این رو هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین میزان ذخایر آهن و آهن دریافتی از غذا با پروفایل لیپیدی است.روش‌ها: این مطالعه به صورت مقطعی در 82 نفر از دانشجویان و کارمندان خانم سالم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که در سنین باروری می‌باشند و پس از اعلام فراخوان برای شرکت در این مطالعه اعلام آمادگی نموده‌اند، انجام شده است. غلظت فریتین سرم، اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون در کلیه افراد اندازه‌گیری شد. اطلاعات مرتبط با رژیم غذایی افراد با استفاده از پرسش‌نامه نیمه کمی بسامد خوراک جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق نرم‌افزار spss نسخه 18 و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی انجام شد.یافته‌ها: با استفاده از آزمون همبستگی pearson بین سطح فریتین سرم با غلظت تری گلیسیرید (006/0 = p، 278/0 = r)، کلسترول تام ( 008/0 = p، 267/0 = r) و قند خون (006/0 = p، 275/0 = r) ارتباط مثبت و معنی‌دار وجود داشت، ولی ارتباط فریتین سرم با hdl-c، ldl-cو انسولین سرم معنی‌دار نبود. پس از تعدیل عوامل مخدوش‌گر فقط ارتباط فریتین سرم با سطح قند خون معنی‌دار باقی ماند (016/0 = p). قبل و بعد از تعدیل عوامل مخدوش‌گر، بین میزان هموگلوبین و هماتوکریت خون با غلظت اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون ارتباط معنی‌داری وجود نداشت. قبل و بعد از تعدیل عوامل مخدوش‌گر، بین میزان کل آهن، آهن هم و غیر هم دریافتی از غذا با غلظت اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون ارتباط معنی‌داری وجود نداشت.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه سطح فریتین سرم با غلظت قند خون ناشتا ارتباط مستقیم و معنی‌دار داشت، که بر ارتباط میزان ذخایر آهن با قند خون حتی در افراد سالم تاکید می‌کند. اگر چه یافته‌های این مطالعه حاکی از عدم وجود ارتباط معنی‌دار بین میزان ذخایر آهن و آهن دریافتی از غذا با اجزای فراسنج لیپیدی و انسولین است، ولی انجام مطالعات اپیدمیولوژیک بزرگ‌تر، در مردان و سایر گروه‌های سنی به منظور تایید یا رد یافته‌های مطالعه حاضر پیشنهاد می‌شود.