محاسبه بار حاصل از مهم‌ترین عوامل مرگ در ایجاد سال‌های از دست رفته عمر، YLL در استان بوشهر

مقدمه: علاوه بر میزان‌های اختصاصی مرگ به علل مختلف که نشان‌گر اهمیت عوامل مختلف مرگ می‌باشند، شاخص سال‌های از دست رفته عمر yll به دلیل مرگ زودرس، توسط علل مختلف مرگ نیز از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد، زیرا نه تنها به تعداد مرگ، بلکه به سن متوفیان در هنگام مرگ نیز بستگی دارد و هر چه سن متوفیان در هنگام مرگ کمتر باشد، تعداد سال‌های از دست رفته عمر افزایش پیدا می‌کند. این بررسی به منظور محاسبه و مقایسه سال‌های از دست رفته عمر برای مهم‌ترین عوامل مرگ در جامعه مورد بررسی انجام شد. بررسی برای داده‌های مرگ مربوط به استان بوشهر برای سال 1386 به انجام رسیده است.روش‌ها: سال‌های از دست رفته عمر برای سه عامل اولیه مرگ و میر در استان بوشهر برای مدت یک سال به تفکیک زنان و مردان بر اساس تعداد مرگ سالانه برای هر عامل مرگ جداگانه محاسبه شده است، روش آماری به کار گرفته شده بدین صورت است که امید به زندگی در هر سن که مرگ اتفاق افتاده، تعداد سال‌های از دست رفته عمر محسوب می‌شود، ولی با این تفاوت که ارزش سال‌های مختلف عمر یکسان نمی‌باشد و در سنین بالاتر تعداد سال‌های از دست رفته عمر به تناسب وزن کمتری به خود می‌گیرند، که به اصطلاح discounting یا تخفیف گفته می‌شود. تعداد مرگ‌ها، سن افراد در زمان مرگ و امید به زندگی در سنین مختلف داده‌های اولیه برای محاسبات بوده‌اند. داده‌های مرگ و میر توسط مرکز بهداشت استان در اختیار مجریان طرح قرار گرفته است.یافته‌ها: عوامل مرگ حوادث ترافیکی، بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان‌ها به ترتیب بیشترین سال‌های از دست رفته عمر را با 9596 سال، 8602 سال و 4037 سال به خود اختصاص داده‌اند که برای عوامل مرگ بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها اختلاف در دو جنس کم، اما برای عامل مرگ حوادث ترافیکی سال‌های از دست رفته عمر مردان به طور تقریبی چهار برابر زنان بود. میزان yll(years of life lost) در هر هزار نفر نیز در کل جمعیت برای عامل مرگ حوادث ترافیکی، بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان‌ها به ترتیب 7/10 و 6/9 و 5/4 سال برای هر هزار نفر بوده است.نتیجه‌گیری: با توجه به این که مرگ از حوادث ترافیکی بیشترین سال‌های از دست رفته عمر را در مردان جامعه باعث می‌شوند، مهم‌ترین عامل کاهنده امید به زندگی در جمعیت مردان بود که می‌توان دلیل آن را جوان بودن نسبی متوفیان از حوادث ترافیکی برشمرد. در زنان عامل مرگ بیماری‌های قلبی عروقی بیشترین سال‌های از دست رفته عمر را باعث شده، در مجموع دو جنس نیز حوادث ترافیکی بیشترین سال‌های از دست رفته عمر را نسبت به دیگر عوامل مرگ در جامعه به خود اختصاص داده است. این تحقیق نشان داد که برای سه عامل مرگ مورد بررسی مرتبه اهمیت آن‌ها بر اساس شاخص سال‌های از دست رفته عمر، متفاوت از مرتبه اهمیت آن‌ها، بر اساس میزان‌های مرگ سالانه از هر عامل می‌باشد.