پیشگویی مصرف سیگار در نوجوانان: ارزیابی هویت خودسیگار کشیدن در

مقدمه: نوجوانی زمان شروع مصرف سیگار است و شناسایی پیشگویی کننده‌های مصرف برای اجرای برنامه‌های کنترل مصرف دخانیات ضروری می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف، تعیین پیشگویی کننده‌های مصرف سیگار در نوجوانان و با ارزیابی نقش هویت خودسیگار کشیدن در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده انجام گرفت.روش‌ها: در مطالعه مقطعی حاضر، 250 دانش‌آموز پسر دبیرستانی شهرستان زرندیه با میانگین سنی 21/16 سال و انحراف معیار 45/1 به روش تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب و وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات یک پرسش‌نامه بی‌نام و طراحی شده بر اساس نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده و هویت خودسیگار کشیدن بود که به روش خودگزارشی توسط نوجوانان تکمیل گردید. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار lisrel نسخه 8/8 و spss تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده [معیار اطلاعات akaike (akaike information criterion یا aic) 87/31، شاخص پراش بازدوگان 57/97 و شاخص مورد انتظار برای بررسی روایی 08/0] از برازش بهتری نسبت به نسخه نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده توسعه یافته با هویت خود (معیار اطلاعات akaike 42/54، شاخص پراش بازدوگان 77/176 و شاخص مورد انتظار برای بررسی روایی 15/0) برخودار بود. همچنین 52 درصد از واریانس قصد و 37 درصد از واریانس رفتار توسط نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده توسعه یافته با هویت خود تبیین می‌شد که این میزان در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده به ترتیب 52 و 35 درصد بود.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه از اضافه کردن سازه هویت خود به نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده در رفتار مصرف سیگار حمایت نکرد. به علاوه در پیشگویی قصد رفتاری، کنترل رفتاری درک شده نقش مهم‌تری از سایر اجزای نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده بازی می‌کند. در طراحی مداخلات مناسب‌سازی شده برای پیشگیری از مصرف دخانیات این موضوع باید مد نظر قرار گیرد.