اثربخشی برنامه آموزشی در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده مصرف سیگار در نوجوانان

مقدمه: مصرف سیگار در نوجوانان یکی از مشکلات مهم بهداشتی محسوب می‌شود و عامل خطر مهمی برای بروز رفتارهای پرخطر در بزرگسالی است. با توجه به شروع مصرف سیگار در سنین پایین و خطرات ناشی از آن، توجه به سطح دانش و رفتارهای پیشگیری کننده مصرف سیگار در نوجوانان ضروری می‌باشد. بنابراین هدف از مطالعه حاضر، تعیین اثربخشی برنامه‌های آموزشی در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده مصرف سیگار در نوجوانان بود.روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه مداخله‌ای از نوع نیمه تجربی بود که بر روی دانش‌آموزان پسر پایه دوم راهنمایی شهر شیراز در سال 89-1388 انجام گرفت. بر این اساس و قبل از شروع مداخله، مطالعه‌ای در این راستا انجام شد و طبق آن 240 نفر از دانش‌آموزان از دو مدرسه به صورت تصادفی، یکی به عنوان مداخله (120 نفر) و دیگری به عنوان شاهد (120 نفر) انتخاب شدند. سپس پرسش‌نامه در اختیار آنان قرار گرفت و پس از اجرای برنامه آموزشی در گروه مداخله، داده‌های لازم از دو گروه جمع‌آوری گردید و پس از ورود به نرم‌افزار spss نسخه 16 با استفاده از آزمون‌های آماری independent t، paired t، mcnemar و 2? مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین نمره آگاهی از عوارض و پیامدهای مصرف سیگار بعد از مداخله آموزشی در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری داشت (001/0 > p). همچنین میانگین نمره رفتارهای پیشگیری کننده مصرف سیگار در گروه مداخله بعد از برنامه آموزشی افزایش معنی‌دار آماری را نشان داد (001/0 > p).نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه، باید برنامه‌های آموزشی مناسبی در جهت تقویت رفتارهای پیشگیری کننده مصرف سیگار برای پیشگیری و کنترل مصرف دخانیات در سنین پایین‌تر در نظر گرفته شود.