ادراک افراد مبتلا به پرفشاری خون از بیماری و درمان آن: یک مطالعه مروری

پرفشاری خون یک مشکل بزرگ بهداشتی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است و همه‌گیری رو به افزایش این بیماری در جهان هشداری جدی برای توجه بیشتر به این بیماری می‌باشد که به طور عمده خاموش است. این مطالعه با هدف، بررسی ادراک بیماران مبتلا به پرفشاری خون از بیماری و درمان آن در مقالات منتشر شده انجام شد. مطالعه حاضر از نوع مروری سیستماتیک بود و جستجوی مقالات کیفی در پایگاه‌های اطلاعاتی ایرانی و بین‌المللی iran medex، sid، pubmed، isi web of knowledge، embase، medline وgoogle scholar با کلید واژه‌های «پرفشاری خون و پیگیری درمان» و در محدوده زمانی سال‌های 1980 تا 2012 میلادی انجام گرفت. معیار ورود مقالات به مطالعه شامل کیفی بودن مطالعه، بررسی دیدگاه‌ها، ادراک و تجارب بیماران مبتلا به پرفشاری خون و انتشار مقاله به زبان فارسی و انگلیسی بود. مطالعاتی که بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن دیگر مانند دیابت و بیماری‌های قلبی- عروقی را در برمی‌گرفت و مطالعات مربوط به پرفشاری خون دوران بارداری از بررسی خارج شدند. از تعداد 57 مقاله یافت شده، تعداد 38 مقاله در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند و یافته‌های حاصل از این مقالات در قالب دو درون‌مایه: الف. پرفشاری خون از دیدگاه بیماران و ب. پیگیری درمان، دیدگاه‌ها و دلایل به دست آمدند. استرس به عنوان یک عامل و پیامد ناشی از بیماری مورد توجه بود. بیماران ادراک منفی نسبت به درمان داشته و آن را نامطلوب می‌دانستند و در برخی موارد وجود یا عدم وجود علایم بالینی عاملی برای قطع یا کاهش مصرف دارو محسوب می‌شد. عدم مصرف و یا کاهش آن دلایل غیر عمدی نیز داشت که شایع‌ترین آن‌ها، فراموشی مصرف دارو، نداشتن وقت و اشتغال بیش از حد، هزینه زیاد دارو و ویزیت پزشکی و تغذیه درمانی و نداشتن بیمه بود. در برخی موارد بیمار به طور عمد و با آگاهی کامل تصمیم به قطع و یا کاهش دارو می‌گیرد و این مساله می‌تواند توجیهی برای اثربخشی کوتاه مدت و یا بی‌اثر بودن مداخلات درمانی و آموزشی باشد. بنابراین توجه به نگرانی‌ها و ادراک بیماران در مداخلات برای موفقیت در درمان و کنترل بیماری ضروری است.