تعیین پروفایل لیپیدها و آپولیپو پروتیین‌های سرم در دانش‌آموزان دختر مدارس ابتدایی شهرستان خمینی‌شهر در مقایسه با مقادیر مرجع و وضعیت تغذیه‌ای آن‌ها

مقدمه: تغییر در میزان چربی‌ها، لیپو پروتیین‌ها و آپولیپوپروتیین‌های سرم می‌تواند به عنوان یک عامل خطر قوی برای بیماری‌های قلبی- عروقی محسوب شود. مطالعه حاضر به بررسی سطح لیپیدها و آپولیپوپروتیین‌های سرم در دختران مدارس ابتدایی شهرستان خمینی‌شهر پرداخت. بدین وسیله عواملی که دانش‌آموزان در حال حاضر و یا احتمالاً در آینده در معرض خطر ابتلا به افزایش چربی خون و ناراحتی‌های قلبی- عروقی قرار خواهد داد، شناخته می‌شود.روش‌ها: صد نفر از دانش‌آموزان دختر به طور تصادفی انتخاب شدند. در حالت ناشتا از آن‌ها نمونه خون گرفته شد. فرم اطلاعات شخصی، فرم موافقت شرکت در تحقیق و پرسش‌نامه یادآمد 24 ساعته برای سه روز به والدین دانش‌آموزان داده شد که تکمیل کنند. سپس پرسش‌نامه‌ها تجزیه و تحلیل آماری شد. مقادیر کلسترول تام، hdlc،tg (triglyceride) و ldlc به روش آنزیمی و مقادیر 1apoa و 100apob (آپولیپو پروتیین) به روش ایمینوتوربیدومتری اندازه‌گیری شد. نتایج با مقادیر مرجع و وضعیت تغذیه‌ای مقایسه گردید.یافته‌ها: میانگین کلسترول تام (402/0 = p) و میانگین 1apoa (162/0 = p) با میانگین مرجع تفاوت معنی‌دار نداشت. میانگین tg (0001/0 = p)، hdlc (001/0 = p) و 100apob (001/0 = p) به صورت معنی‌داری بالاتر از مقدار مرجع بود. میانگین ldlc (023/0 = p) به صورت معنی‌داری پایین‌تر از مقدار مرجع بود. بین پروتیین دریافتی از طریق غذا و مقدار 100apob رابطه معنی‌دار و معکوس وجود داشت (212/0- = r، 034/0 = p). بین کلسترول دریافتی از طریق غذا و مقدار 1apoa رابطه معنی‌دار و مستقیم وجود داشت (250/0 = r، 012/0 = p). بین کربوهیدرات، فیبر و چربی‌های دریافتی از طریق غذا با متغیرهای مورد مطالعه رابطه معنی‌دار وجود نداشت.نتیجه‌گیری: مقدار کلسترول تام در این دانش‌آموزان نرمال بود. پس چربی‌های جانوری را باید در حد نیاز مصرف کنند. مقدار tg در این دانش‌آموزان بالاتر از مقدار مرجع بود که به علت مصرف زیاد کربوهیدرات‌های ساده بود. پس توصیه می‌شود که غذاهای دریایی، کربوهیدرات‌های پیچیده، میوه‌ و سبزیجات را بیشتر مصرف کنند. کاهش مقدار ldlc در این بچه‌ها به علت افزایش فعالیت فیزیکی و افزایش مصرف پروتیین‌های گیاهی نسبت به پروتیین‌های جانوری است. بالا بودن مقدار hdlc به دلیل فعالیت فیزیکی زیاد در بچه‌هاست چرا که در یک منطقه نیمه روستایی هستند. نرمال بودن مقدار 1apoa به دلیل افزایش مقدار 2hdl در مقایسه با 3hdl است. افزایش مقدار 100apob به دلیل این است که ذرات ldlc از نوع ذرات تیپ b کلسترول باشد؛ از طرف دیگر افزایش tg باعث افزایش 100apob می‌شود. هیچ ارتباط معنی‌داری بین کربوهیدرات، فیبر و چربی‌های دریافتی از طریق غذا با متغیرهای مورد مطالعه وجود نداشت.