ارتباط بازی‌های رایانه‌ای بر کیفیت زندگی در نوجوانان 15-12 ساله شهرستان برخوار

مقدمه: رشد سریع بازی‌های رایانه‌ای به شکل‌های گوناگون باعث اشغال بخش عمده‌ای از اوقات فراغت گروه‌های سنی مختلف به ویژه کودکان و نوجوانان شده است. این امر می‌تواند اثرات مستقیم و غیر مستقیمی بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی از جمله وضعیت روانی، جسمانی و روابط اجتماعی آن‌ها داشته باشد. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی ارتباط بازی‌های رایانه‌ای با کیفیت زندگی نوجوانان 15-12 ساله شهرستان برخوار انجام گردید.روش‌ها: این تحقیق از نوع مقطعی و نمونه تحقیق شامل 444 دانش‌آموز دختر و پسر بود. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- دو مرحله‌ای، خوشه‌ای و متناسب با حجم نمونه بود که نمونه‌ها به طور تصادفی از بین دانش‌آموزان مقطع راهنمایی و اول دبیرستان شهرستان برخوار انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل دو ابزار الف) فرم کوتاه پرسش‌نامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (world health organization quality of life–bref یا whoqol-bref) و ب) پرسش‌نامه اطلاعات فردی مشتمل بر سوالاتی در مورد نحوه گذران اوقات فراغت، تعداد ساعات، مکان و زمان انجام بازی رایانه‌ای بود. برای به دست آوردن نمایه توده بدنی (body mass index یا bmi) نیز قد و وزن دانش‌آموزان گروه نمونه اندازه‌گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های همبستگی pearson، همبستگی spearman، 2? ، تحلیل کوواریانس و t-test مستقل استفاده شد.یافته‌ها: میانگین کلی کیفیت زندگی در دانش‌آموزان 34/13 ± 11/67 بود. بین سن شروع بازی و نمره کلی کیفیت زندگی و 4 حیطه آن رابطه معنی‌دار وجود داشت (دامنه 18/0- تا 13/0- = r). بین درامد و وضعیت امکانات با نمره کلی کیفیت زندگی و 4 حیطه آن رابطه معنی‌دار مستقیم وجود داشت (001/0 p < ). میانگین نمره کلی کیفیت زندگی، در کاربران بازی‌های رایانه‌ای 03/13 ± 27/68 و در گروهی که بازی‌های رایانه‌ای انجام نمی‌دادند، 69/13 ± 81/64 به دست آمد که این تفاوت معنی‌دار بود (01/0 = p). در حیطه‌های کیفیت زندگی بین دو گروه در ابعاد سلامت روان و سلامت محیط، نیز تفاوت معنی‌داری به دست آمد (05/0 > p). بین bmi و نوع بازی رایانه‌ای و همچنین بین bmi و تعداد ساعات بازی رایانه‌ای در روز رابطه معنی‌داری به دست نیامد.نتیجه‌گیری: انجام بازی‌های رایانه‌ای در مدت زمان کم و کنترل‌شده تحت نظارت والدین می‌تواند اثراتی مثبتی بر کیفیت زندگی کاربران نوجوان داشته باشد. در صورت پرداختن به آن در ساعات بیشتری از روز، در دراز مدت می‌تواند تاثیر معکوس داشته باشد.