بررسی مقایسه‌ای کیفیت پساب خروجی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب صاحبقرانیه، اکباتان وجنوب شهر تهران

مقدمه: امروزه فاضلاب به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی زیست محیطی محسوب می‌شود و یکی از اهداف تصفیه فاضلاب، سالم نگهداشتن محیط زیست است. تخلیه پساب‌های غیر استاندارد و استفاده از آن‌ها در کشاورزی و یا تخلیه به آب‌های سطحی، مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی زیادی را به دنبال خواهد داشت. از این‌رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه‌ای کیفیت پساب خروجی سه تصفیه خانه تهران (صاحبقرانیه، اکباتان و جنوب) انجام شد.روش‌ها: این مطالعه در تابستان سال 1389 به روش بررسی مقطعی بر روی تصفیه‌خانه‌های پیش‌گفت انجام گرفت. از هر تصفیه‌خانه سه بار نمونه‌برداری انجام شد. پارامترهای اندازه‌گیری شده روی پساب عبارت از ph، do (dissolved oxygen)، 5bod (biochemical oxygen demand)، cod (chemical oxygen demand)، کلراید، سولفات، فسفات، نیترات، نیتریت، tss (total suspended solids) و کلیفرم مدفوعی بودند که بر اساس روش‌های معرفی شده در استاندارد متد مورد آنالیز قرار گرفتند. برای تجزیه داده‌ها و رسم منحنی‌های استاندارد به ترتیب از نرم‌افزارهای 12spss و excel استفاده شد.یافته‌ها: مقایسه نتایج مطالعه فعلی با استانداردهای فاضلاب خروجی جهت تخلیه به آب‌های سطحی نشان داد که میانگین غلظت نیتریت در تصفیه‌خانه‌های صاحبقرانیه، اکباتان و جنوب به ترتیب با انحراف معیارهای 02/10، 90/5 و 14/0 برابر با 53/17، 33/50 و mg/l 50/35 و بالاتر از مقدار استاندارد بود. تعداد کلیفرم مدفوعی نیز در پساب هر سه تصفیه‌خانه بیش از استاندارد (ml 100mpn/ 2400) بود. میانگین غلظت پارامتر 5bod در پساب تصفیه‌خانه جنوب با انحراف معیار 58/4 برابر با mg/l 00/65 بود که با 5bod استاندارد اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0 < p) و میانگین غلظت cod نیز با انحراف معیار 00/5 برابر با mg/l 00/121 بود که با غلظت cod استاندارد، اختلاف معنی‌داری داشت (05/0 < p) و هر دوی این مقادیر فراتر از حد استاندارد بودند.نتیجه‌گیری: کیفیت پساب تصفیه‌خانه‌های صاحبقرانیه و اکباتان در مقایسه با پساب تصفیه‌خانه جنوب از وضع بهتری برخوردار بود، اما از آن جایی که مقادیر برخی از پارامترها نظیر نیتریت و کلیفرم مدفوعی در این تصفیه‌خانه‌ها بالاتر از حد استاندارد بود، استفاده از پساب این سه تصفیه‌خانه جهت تخلیه به آب‌های سطحی و یا مصارف کشاورزی به دلیل عدم مطابقت با استانداردهای خروجی فاضلاب توصیه نمی‌شود.