بررسی عوامل موثر بر مصرف ماهی بر اساس سازه‌های مدل‌های آموزش سلامت

بیماری‌های قلبی- عروقی به عنوان اولین عامل مرگ و میر در ایران شناخته شده است و تغذیه به عنوان اولین و مهم‌ترین عامل در بروز این بیماری‌ها معرفی شده است؛ به طوری که از مجموع 800 مورد مرگ و میر روزانه در کشور، 300 مورد مستقیم به تغذیه نامناسب مربوط می‌شود. در این میان، ماهی به عنوان غذای سلامتی مطرح است و مقدار مصرف آن در یک رژیم غذایی متعادل، دوبار در هفته توصیه شده است. متاسفانه مصرف سرانه ماهی در ایران بین 9-5/7 کیلوگرم در سال برآورد شده است و در اغلب استان‌ها این میزان به کم‌تر از 4 کیلوگرم می‌رسد. شناسایی عوامل موثر بر مصرف ماهی اولین گام در اصلاح و بهبود این رفتار است. تحقیق‌ها نقش عواملی مانند بو و مزه ماهی، ترس از استخوان‌های ریز ماهی، توانایی در آماده‌سازی و پخت و فواید درک‌شده را ثابت کردند. تاثیر نگرش فرد در مصرف ماهی غیر قابل انکار است. مدل‌های رایج در آموزش سلامت مولفه‌های اساسی را شناسایی نموند که در ایجاد و یا تغییر یک رفتار موثرند و به ضریب وزنی هر یک از این مولفه‌ها و سازه‌ها در جوامع مختلف تاکید نمودند. کالبدشناسی علل رفتار از هنرهای مدل‌های آموزش بهداشت می‌باشد. الگوها و مدل‌هایی که فرد را مسوول رفتار می‌داند، شامل تیوری رفتار برنامه‌ریزی شده، الگوی اعتقاد بهداشتی، عمل منطقی و مراحل تغییر می‌باشد. این بررسی درصدد تبیین عوامل موثر بر مصرف ماهی بر اساس مدل‌ها و الگوهای رایج در آموزش بهداشت است.