بررسی میزان تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی فرانظری بر فعالیت جسمانی در دانشجویان

مقدمه: مداخلات آموزشی جهت ارتقای فعالیت جسمانی دانشجویان از اولویت‌های بهداشتی است. یکی از رویکردهای نظری برای ارتقا و نگهداشت فعالیت جسمانی، الگوی فرانظری (trans-theoretical model) است. این پژوهش با هدف تعیین میزان تاثیر الگوی آموزشی فرانظری بر فعالیت جسمانی دانشجویان در سال 1390 اجرا شد.روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که با مشارکت 200 دانشجو (در دو گروه مداخله و شاهد) انجام شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای چهار قسمتی مشتمل بر اطلاعات فردی‏، پرسش‌نامه مراحل تغییر فعالیت جسمانی (secq یاstages of exercise change questionnaire)، مقیاس سنجش خودکارامدی و مقیاس سنجش موازنه تصمیم‌گیری بود. مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی فرانظری با روش‌های بحث گروهی و سخنرانی اجرا شد. بسته آموزشی شامل پمفلت، پوستر و فیلم بود. 8 هفته پس از اجرای آخرین جلسه آموزشی، داده‌های پس آزمون جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 19spss و با شاخص‌های مرکزی و آزمون‌های mcnemar و paired t با سطح اطمینان 95 درصد تجزیه وتحلیل شد.یافته‌ها: پیش از مداخله هیچ‌گونه اختلاف معنی‌داری بین شغل، وضعیت تاهل، میانگین سن افراد و مراحل تغییر فعالیت جسمانی در دو گروه آزمون و شاهد وجود نداشت (05/0 < p). در گروه آزمون مراحل فعالیت جسمانی به سمت مراحل فعال پیش رفت (001/0 > p)؛ اما در گروه شاهد مراحل فعالیت جسمانی تغییر معنی‌داری نداشت. نمره موازنه تصمیم‌گیری، خودکارامدی و میزان فعالیت جسمانی در گروه آزمون بر اثر آموزش افزایش معنی‌داری داشت (001/0 > p).نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که اجرای مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی فرانظری یکی از راهکارهای موثر در جهت ارتقای فعالیت جسمانی در دانشجویان است.