تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده بر ارتقای رفتار تفکیک از مبدا زباله در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم‌آباد

مقدمه: آموزش تفکیک زباله برای دانش‌آموزان به دلیل نقش مهم این گروه در جلب مشارکت والدین، دارای اهمیت بسزایی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده بر ارتقای رفتار تفکیک زباله در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم‌آباد انجام گرفت.روش‌ها: این مطالعه از نوع مداخله‌ای کنترل‌دار تصادفی بود که طی سال تحصیلی 1400-1399 بر روی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم‌آباد انجام شد. هشت مدرسه به صورت چند مرحله‌ای انتخاب گردید و 100 نمونه در هر گروه (آزمون و شاهد) در نظر گرفته شد. سپس مداخله آموزشی بر اساس نتایج نیازسنجی برای گروه آزمون، طی یک ماه و در قالب 3 جلسه آموزشی 45 دقیقه‌ای صورت گرفت. نتایج دو ماه بعد از مداخله جمع‌آوری شد و داده‌ها با استفاده از آزمون‌های independent t، paired t و 2c در نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: قبل از مداخله آموزشی، به جزء نمره متغیر آگاهی، اختلاف معنی‌داری بین متغیرهای دو گروه وجود نداشت، اما پس از انجام مداخله، دو گروه از نظر همه سازه‌های مورد بررسی تفاوت معنی‌داری را نشان دادند (050/0 > p). عملکرد گروه آزمون قبل از آموزش، 73/0 ± 34/2 بود و پس از آموزش به 45/0 ± 11/3 رسید و ارتقای معنی‌داری یافت (001/0 > p).نتیجه‌گیری: مداخله آموزشی بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده از طریق ارتقای نگرش و ارزیابی پیامدهای رفتاری دانش‌آموزان در زمینه رفتار تفکیک زباله از مبدا، باعث ارتقای رفتار دانش‌آموزان گردید که پیشنهاد می‌شود این شیوه آموزشی در سایر مدارس نیز اجرا گردد.

the effect of educational intervention based on the theory of planned behavior on the promotion of waste separation at source behavior in primary school students in khorramabad, iran

background: waste separation education is very important for students because of the important role of this group in attracting parental involvement. therefore, this study was conducted to investigate the effect of educational intervention based on the theory of planned behavior on the promotion of waste separation at source behavior among the primary school students in khorramabad city, iran.methods: this randomized controlled interventional study was conducted during the academic year of 2020-2021 among the primary school students in the city of khorramabad. eight schools were selected in a multi-stage method and the sample size was estimated at a total of 200 people, taking into account at least 100 samples in each group (test and control). then, the educational intervention was performed based on the results of needs assessment for the experimental group during one month and in the form of three sessions of 60-minute training. the data were collected 2 months after the intervention and were analyzed using spss software by using independent t-test, paired t-test, and chi-square test.findings: before the educational intervention, except for the score of awareness variable, all variables were not significantly different between the two groups; however, after the intervention, the two groups had significant differences regarding all of the studies variables (p < 0.050). the performance of the intervention group before training was 2.34 ± 0.73, which increased significantly to 3.11 ± 0.45 after training (p < 0.001).conclusion: educational intervention based on the theory of planned behavior by promoting attitudes and evaluating the behavioral consequences of students in the field of waste separation behavior at source eventually improved the behavior of students; it is suggested that this educational method be implemented in other schools as well.