تاثیر آموزش با رویکرد همتا بر آگاهی، نگرش و میزان تحت پوشش مراقبت پیش از بارداری

مقدمه: سلامت مادران و نوزادان، از جمله شاخص‌های مهم ارتقای سلامت و تعیین‌کننده وضعیت بهداشت و سلامت جامعه و نسل‌های بعدی می‌باشد. یکی از راهکارهای مداخله‌ای پیشنهادی برای جلوگیری از خطرات بالقوه حاملگی، تقویت برنامه مراقبت پیش از بارداری جهت آموزش جامعه در راستای اهداف برنامه سلامت مادران است. یکی از روش‌های یادگیری فعال، آموزش توسط گروه همتایان است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر برنامه آموزشی با رویکرد همتا برآگاهی، نگرش و جمعیت تحت پوشش مراقبت پیش از بارداری در مراکز جامع سلامت روستایی شهرستان مبارکه بود.روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 140 زن همسردار تحت پوشش دو خانه بهداشت مراکز جامع سلامت روستایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دارای معیارهای ورود به تحقیق، انتخاب و خانه‌های بهداشت به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. 14 زن از روستای آزمون که معیارهای ورود به گروه همتا را داشتند، اما جزء گروه آزمون نبودند، انتخاب و آموزش داده شدند. ابتدا پرسش‌نامه‌های مرحله اول توسط گروه آزمون تکمیل گردید. سپس هر یک از زنان گروه همتا به 5 نفر از گروه آزمون آموزش دادند. دو ماه بعد، پرسش‌نامه‌های مرحله دوم تکمیل شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های independent t، paired t، mann-whitney و wilcoxon در نرم‌افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: قبل از مداخله، بین میانگین نمرات آگاهی، نگرش و تحت پوشش مراقبت پیش از بارداری دو گروه اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (0.05 < p). پس از مداخله، میانگین نمرات در گروه آزمون به طور معنی‌داری بیشتر از گروه شاهد بود (0.05 > p)، اما در گروه شاهد، میانگین نمرات بین قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی‌داری را نشان نداد (0.05 < p). تحت پوشش قرار گرفتن مراقبت پیش از بارداری، قبل از مداخله بین دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت (0.05 < p). تحت پوشش قرار گرفتن مراقبت قبل از بارداری در گروه آزمون پس از مداخله به طور معنی‌داری بیشتر از قبل مداخله بود (0.05 > p). در گروه شاهد، تفاوت معنی‌داری بین تحت پوشش قرار گرفتن مراقبت قبل از بارداری قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد (0.05 < p).نتیجه‌گیری: آموزش همتا، تاثیر مثبتی بر روی آگاهی، نگرش و مراجعات گروه هدف داشت.

effect of education program with peer approach on awareness, attitude, and amount of coverage for preconception care

background: health of mothers and neonates is one of the important indicators of health promotion which determines the health status of the community and future generations. one of the interventional strategies to prevent pregnancy complications is improving the preconception care program and educate the community regarding the goals of the maternal health program. peer group education is one of the active learning methods. the purpose of this study was to investigate the effect of a training program with a peer-to-peer approach on awareness, attitude, and the population covered by preconception care in rural comprehensive health centers in mobarakeh city, iran. methods: in this experimental study, 140 married women with inclusion criteria under the coverage of two health houses of rural comprehensive health centers of isfahan university of medical sciences, isfahan, iran, were randomly divided into experimental and control groups. fourteen women from the test village who met the inclusion criteria in the peer group but did not belong to the test group were selected and trained. first, the experimental group completed the first stage questionnaires. then, each woman in the peer group trained 5 members of the experimental group. two months later, the second stage questionnaires were completed. data analysis was performed with spss software using independent t-test, paired t-test, mann-whitney test, and wilcoxon test.findings: the mean scores of awareness, attitude, and coverage were not significantly different between the two groups before the intervention (p > 0.05), but in the experimental group, they were significantly higher after the intervention (p < 0.05). in the control group, there was no significant difference between the mean scores of pre- and post-intervention (p > 0.05). there was no significant difference between preconception care coverage before the intervention between two groups (p > 0.05). the coverage of preconception care in the experimental group was significantly higher after the intervention (p < 0.05). there was no significant difference between preconception care coverage before and after intervention in the control group (p > 0.05).conclusion: peer education has a positive effect on awareness, attitude, and referrals of the target group.