مقایسه اثربخشی و پایداری آموزش فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و رفتاردرمانی دیالکتیک بر بهزیستی روان‌شناختی و ادراک درد در بیماران مبتلا به سرطان شهر اصفهان

مقدمه: روند سرطان و درمان آن بر روی بیماران تاثیراتی می‌گذارد؛ به نحوی که عملکرد جسمی و روانی فرد مبتلا کاهش می‌یابد. در این راستا، بهره‌گیری از رویکردهای درمانی جهت بهبود مشکلات روان ناشی از بیماری شناسایی و ارایه شده است که با توجه به تکرار راهبردهای درمانی دیگر و تنوع مشکلات روان‌شناختی بیماران مبتلا به سرطان، عدم بهره‌گیری از دو راهبرد فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و رفتاردرمانی دیالکتیک (dialectical behavior therapy یا dbt) در گروه بیماران مبتلا به سرطان و با توجه به تاثیر مهارت شناختی فرد در حفظ سلامت روان، هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و dbt بر بهزیستی روان‌شناختی و ادراک درد بیماران مبتلا به سرطان شهر اصفهان بود.روش‌ها: طرح این مطالعه نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پیگیری همراه با گروه شاهد بود. جامعه‌ی آماری تحقیق را کلیه‌ بیماران مبتلا به انواع سرطان شهر اصفهان در سال 1400 تشکیل دادند. نمونه‌ها شامل 63 نفر از بیماران مبتلا به سرطان بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت قرعه‌کشی در سه گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. اطلاعات با کمک پرسش‌نامه‌ ادراک درد (mcgill pain questionnaire یا mpq) و بهزیستی روان‌شناختی ryfe جمع‌آوری گردید و با استفاده از آزمون repeated measures anova در نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: آموزش فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و dbt، بر بهبود ادراک درد و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سرطان گروه مداخله نسبت به گروه شاهد اثربخش بود. همچنین، تفاوت معنی‌داری بین دو راهبرد آموزشی (فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و dbt) در مرحله‌ پس‌آزمون به ترتیب 0.58 و 0.42، برای متغیر ادراک درد، برای متغیر بهزیستی روان‌شناختی به ترتیب 0.27 و 0.17، مرحله‌ی پیگیری برای متغیر ادراک درد به ترتیب 0.58 و 0.43 و برای متغیر بهزیستی روان‌شناختی به ترتیب 0.30 و 0.17 به دست آمد (0.01 > p). درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر بر بهزیستی روان‌شناختی و ادراک درد بیماران مبتلا به سرطان موثرتر بود. نتیجه‌گیری: درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر و dbt منجر به افزایش بهزیستی روان‌شناختی و بهبود ادراک درد در بیماران می‌شود و متخصصان حوزه سلامت می‌توانند از این روش درمانی جهت بهبود عملکرد روانی بیماران استفاده کنند.

comparison of the effectiveness and stability of integrated transdiagnostic treatment and dialectical behavior therapy on psychological well-being and pain perception in patients with cancer in isfahan, iran

background: the process of cancer and its treatment has effects on patients, so that the physical and mental function of the patient is reduced. in this regard, the use of therapeutic approaches to improve mental health problems caused by the disease has been identified and presented. considering the repetition of other therapeutic strategies and the variety of psychological problems of patients with cancer, lack of use of two strategies of integrated transdiagnostic treatment and dialectical behavior therapy (dbt) in the group of patients with cancer, and the impact of a person’s cognitive skill on maintaining mental health, the purpose of the present study was to compare the effectiveness of integrated transdiagnostic treatment and dbt in psychological wellbeing and pain perception of patients with cancermethods: the design of this quasiexperimental study was pretest, posttest, and followup with a control group. the statistical population of the study consisted of all patients with cancer in isfahan, iran, in 2021. the study sample consisted of 63 patients with cancer who were selected by the available sampling method and randomly assigned to three experimental and control groups. research data were collected using mcgill pain questionnaire (mpq) and ryff’s psychological wellbeing scale and analyzed using repeatedmeasures analysis of variance (anova) in spss software.findings: integrated transdiagnostic and dbt education was effective in improving pain perception and psychological wellbeing of patients with cancer in the experimental group compared to the control group. moreover, there was a significant difference between the two educational strategies (integrated transdiagnostic and dbt) in the posttest for variable of pain perception (0.58 and 0.42, respectively) and for the psychological wellbeing variable (0.27 and 0.17, respectively). in the followup phase, it was obtained as 0.58 and 0.43 for the pain perception variable and 0.30 and 0.17 for the psychological wellbeing variable (p < 0.01). integrated transdiagnostic treatment has been more effective in the psychological wellbeing and pain perception of patients with cancer.conclusion: integrated transdiagnostic treatment and dbt lead to increased psychological wellbeing and improved pain perception in patients, and health professionals can use this treatment method to improve the psychological performance of patients.