بررسی کیفیت آب شرب و غلظت باقیمانده سموم آفتکش کلروپیریفوس و پاراتیون در آبهای زیرزمینی شهرستان دزفول در سال 59

مقدمه: توسعه کشاورزی و عدم مدیریت صحیح آن می‌تواند موجب آلودگی منابع آب و خاک ناشی از مصرف انواع کودها و سموم شیمیایی شود. این امر به ویژه در مناطقی که از سفره‌های آب زیرزمینی برای مصارف خانگی (به ‌ویژه شرب) استفاده می‌شود، می‌تواند برای سلامت انسان خطرناک باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت آب شرب بر اساس شاخص irwqigc (iran water quality index for groundwater resourcesconventional) و غلظت باقیمانده سموم آفت‌کش کلروپیریفوس و پاراتیون در آب‌های زیرزمینی شهرستان دزفول در سال 1395 انجام شد. روش‌‌ها: در پژوهش حاضر 40 نمونه از هشت ایستگاه (24 نمونه برای سموم آفت‌کش و 16 نمونه برای شاخص کیفیت آب ) آب‌های زیرزمینی شهرستان دزفول طی دو فصل پاییز و زمستان در سال 1395 برداشت شد و پس از عملیات استخراج و آماده‌سازی نمونه‌ها، تعیین مقدار باقی‌مانده آفت‌کش‌های کلروپیریفوس و پاراتیون با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc/ecd: gas chromatography -electron capture detector) صورت گرفت. اندازه‌گیری و طبقه‌بندی کیفیت آب‌های زیرزمینی مورد مطالعه نیز بر اساس شاخص irwqigc انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که بیشترین مقدار سم کلروپیریفوس در ماه اسفند در ایستگاه »چاه شمس‌آباد « معادل 0.22 میلی‌گرم بر لیتر بوده است. میزان سم پاراتیون نیز در کلیه نمونه‌ها در ایستگاه‌های نمونه‌برداری کمتر از حد تشخیص دستگاه به دست آمد. بر مبنای نتایج، بهترین کیفیت آب شرب بر اساس شاخص irwqigc مربوط به ایستگاه‌های »چاه مهاجرین «، »چاه صفی‌آباد « و »چاه منتظری « به ترتیب با مقادیر 75.11، 74.85 و 72.55 با معادل توصیفی »خوب « بود و کمترین کیفیت به »چاه کهنک « با مقدار 58.55 با معادل توصیفی »نسبتاً خوب « تعلق داشت. نتیجه‌گیری: با وجود این که آب‌های زیرزمینی شهرستان دزفول به لحاظ کیفی در وضعیت خوبی قرار دارند و غلظت سموم آفت‌کش مورد مطالعه در آن‌ها پایین‌تر از حد استاندارد ایران می‌باشد؛ اما افزایش مصرف سم کلروپیریفوس با توجه به استانداردهایwho (world health organization) و epa (environmental protection agency) می‌تواند در آینده مشکل‌ساز شود.

Investigation of Drinking Water Quality and Residual Concentrations of Chlorpyrifos and Parathion Pesticides in Groundwater of Dezful city, Iran, in 2016

Background: Agricultural development and lack of a proper strategy for the management of this domain can lead to the pollution of water and soil resources as a result of using various fertilizers and chemical pesticides. Contamination of underground water can be hazardous for human health, especially in areas where aquifers are used for home use (especially drinking). Regarding this, the present study was conducted to investigate the quality of drinking water based on the Iran Water Quality Index for Groundwater ResourcesConventional (IRWQIGC). This study was also targeted toward assessing the residual concentrations of chlorpyrifos and parathion pesticides in underground water in Dezful city, Iran, in 2016. Methods: This study was conducted on 40 underground water samples (i.e., 24 samples for pesticides and 16 samples for water quality index) collected from 8 stations in Dezful city during the autumn and winter of 2016. After the extraction and preparation of specimens, the levels of chlorpyrifos and parathion residues were determined using the gas chromatographyelectron capture detector. Furthermore, the measurement and classification of underground water quality were performed based on the IRWQIGC index. Findings: Based on the results, the water collected from Shams Abad Station had the highest level of chlorpyrifos in March (0.22 mu;g/L). In addition, the level of parathion was lower than the limit of detection in all samples. Based on the IRWQIGC, the Mohajerin, Safi Abad, and Montazeri wells had the highest quality of drinking water, with the values of 75.11, 74.85, and 72.55, representing good quality. On the other hand, Kahnak well was found to have the lowest water quality with a value of 58.55 signifying a fairly good quality. Conclusion: As the results indicated, underground water in Dezful city was of good quality, and the pesticide concentrations were lower than the standard limit of Iran. However, based on the standards of the World Health Organization and Environmental Protection Agency, the growing use of chlorpyrifos may pose some problems in the future.