ارزیابی مقدار فلزات سنگین ارسنیک، کادمیوم و سرب در سیب زمینی در اراضی جنوب شرقی اصفهان در سال 1395

مقدمه: هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) در سیب‌زمینی مزارع جنوب شرقی اصفهان بود. روش‌ها: نمونه‌های خاک، سیب‌زمینی، کود و آب به روش هضم اسیدی با استفاده از کتاب روش‌های استاندارد به همراه نمونه استاندارد هضم گردید. سپس میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم و آرسنیک با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی تعیین شد. جهت تعیین ارتباط غلظت‌های متفاوت فلزات سنگین، آزمون anova در نرم‌افزار spss مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات سرب، آرسنیک و کادمیوم در آب آبیاری پایین‌تر از حد استاندارد مشخص گردید. میانگین غلظت آرسنیک، سرب و کادمیوم در نمونه‌های خاک به ترتیب 2.6072، 1.7417 و 0.5693 میلی‌گرم بر کیلوگرم به دست آمد که کمتر از حد استاندارد بود. میانگین غلظت فلزات سنگین در کود مصرفی نیز پایین‌تر از حد استاندارد بود. بالاترین میانگین غلظت فلز سنگین در سیب‌زمینی، به فلز سرب با میزان 4.8074 میلی‌گرم بر کیلوگرم اختصاص داشت که بالاتر از حد استاندارد می‌باشد و غلظت فلزات کادمیوم و آرسنیک به ترتیب 2.6923 و 1.7869 میلی‌گرم بر کیلوگرم گزارش شد که کادمیوم بالاتر از حد استاندارد است. فاکتور انتقال (transfer factor) از الگوی آرسنیک < سرب < کادمیوم پیروی نمود و مقادیر آن به ترتیب 4.7291 (کادمیوم)، 2.7601 (سرب) و 0.6853 (آرسنیک) به دست آمد. نتیجه‌گیری: غلظت کادمیوم و سرب در سیب‌زمینی بالاتر از حد استاندارد می‌باشد که می‌توان آن را به تحرک بالای این دو فلز در خاک و انتقال آن به گیاه نسبت داد. در نتیجه، مصرف سیب‌زمینی تولیدی در منطقه مورد بررسی ممکن است در آینده خطر سلامتی را در جمعیت محلی مصرف‌کننده افزایش دهد.