گونه شناسی نظریه‌های بین‌المللی سازی نظام‌های نوآوری

این مقاله به تحلیل آن دسته از نظریه‌های نگرش نظام نوآوری می‌پردازد که بر شناخت بُعد بین‌المللی این نظام‌ها تمرکز دارند. مطالعات نظری و تجربی در خصوص بین‌المللی سازی نظام‌های نوآوری از اواخر دهه اول قرن بیست و یک، رو به گسترش نهاد. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، 39 اثر پژوهشی که از سال 1991 تا سال 2017 در این زمینه منتشر شده‌، مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد روش تحلیل محتوا قیاسی بوده و برای مقوله بندی ساخت یافته، از مفاهیم چهارگانه نظام‌های نوآوری (ملی، منطقه‌ای، بخشی، فناورانه) و رویکردهای بین‌المللی سازی استفاده شده است. پس از سازمان‌دهی و تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری، مقاله به این نتیجه می‌رسد که می‌توان ادبیات بین‌المللی‌سازی نظام‌های نوآوری را به 8 گونه مختلف تقسیم کرد. همچنین در سال‌های اخیر یک همگرایی بین گونه‌های مختلف بین‌المللی سازی مشاهده می‌شود که نمونه بارز آن مفهوم «نظام نوآوری جهانی» است. ادبیات بررسی شده، در خصوص کشورهای تازه صنعتی شده، به عنوان الگوهای موفق، نشان می‌دهد که این کشورها برای پر کردن شکاف و رسیدن به توسعه یافتگی، نگرش نظام‌های نوآوری را به همراه مشارکت بین‌المللی و حضور در شبکه‌های جهانی تولید و زنجیره‌های جهانی ارزش به کار برده‌اند.