بررسی تاثیر عوامل کالبدی _محیطی طراحی فضاهای باز شهری بر ارتقائ امنیت اجتماعی سکونتگاه‌های غیررسمی شهر سبزوار

امروزه، توجه به مفهوم امنیت شهروندان، به یکی از اولویت‌های اساسی نظریه پردازان شهری تبدیل شده است. رشد سریع شهرها، مهاجرت روستاییان به شهرها و عدم برنامه ریزی و طراحی مناسب، منجر به ایجاد ساختاری ناهمگون درحاشیه شهرها شده است و به تبع آن سکونت گاه‌های غیررسمی بوجود آمده اند. یکی از اساسی‌ترین مشکلات سکونت گاه های غیر رسمی، وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری، زندگی ساکنین را تحت تاثیر قرار می دهد. این محلات به دلیل خارج بودن از برنامه ریزی‌های رسمی و قانونی توسعه ی شهری و محرومیت از خدمات شهری به شدت در معرض وقوع جرم قرار دارند. تدوین ضوابط کارآمد و متناسب با شرایط محیطی و ارائه الگوهای مناسب، می‌تواند به کاهش جرم خیزی در فضاهای باز سکونت گاه‌های غیر رسمی کمک نماید. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، با شناسایی شاخص ها و عوامل موثر بر ویژگی های محیطی و تاثیر آن در امنیت اجتماعی، به بررسی این عوامل در فضاهای باز شهری در سکونت گاه های غیر رسمی شهرسبزوار می‌پردازد. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. روش تحقیق، با استفاده از راهبرد ترکیبی به صورت توصیفی – تحلیلی است و در فرآیند انجام تحقیق از روش‌های تفسیری و پیمایشی استفاده شده است. گردآوری داده‌ها در پژوهش حاضر پس از تدوین چارچوب نظری پژوهش با استفاده از تکنیک پرسشنامه به صورت میدانی انجام شده است. تحلیل‌ها به صورت استنباطی و توصیفی، با استفاده از نرم افزار spssانجام شده است. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که در فضاهای باز شهری سکونت گاه‌های مورد نظر در شهر سبزوار، از بین مولفه های کالبدی، شش مولفه (آلودگی نمادی، آلودگی دیداری، فعالیت‌های کاربری زمین، کیفیت کلی سکونت، آلودگی نور و دسترسی) با امنیت اجتماعی رابطه مستقیم و معناداری دارند و از میان عوامل فوق عامل آلودگی نمادیبا ضریب (0.203) بیشترین تاثیر را دارد.

An investigation into the impact of physicalenvironmental factors in designing urban open spaces on incresing social safety in informal settlements (Case Study: Informal settlements in Sabzevar)

Today, the concept of security of the citizens becomes one of the main priorities of urban theorists.Insecurity of places and open spaces of collective prevented the development of cultural and public contributions of citizens.Urban rapid growth, migration of rural to urban and a lack of proper planning and design terminated a heterogeneous structure in the suburban areas and followed by it informal settlements have arisen. One of the most fundamental problems of informal settlements is threats and hazards that daily in urban areas affected lives of residents.These areas because of being outside the formal and legal planning of urban development and exclusion of urban services are strongly to crime.Codification of efficient and appropriate to environmental conditions criteria and providing of good patterns can help reduce the rise in crime in informal settlements open spaces.This study, with identifying indicators and factors affecting the characteristics of the environment and its impact on social security, examine these factors in urban open spaces in informal settlements in Sabzevar. This study is among the applied research.The research method, using a combination strategy is descriptive analysis and from method of interpretation and survey have used in the process of doing research. Collecting data in this study has been done after develop a theoretical framework by using questionnaires in this field.SPSS software is have used for descriptive and inferential analysis. The findings suggest that there is a significant negative correlation between six physical components as a symbol of pollution, visual pollution, land use activities, the overall quality of living, light pollution and access and social security.