سنجش بازار سرپوشیده اردبیل به لحاظ برخورداری از مولفه‌های پویایی فضای شهری

فضاهای شهری مکان‌هایی برای برقراری ارتباطات و تعامل جوامع انسانی هستند که افراد با علایق و خواست‌های متفاوت گرد هم می‌آیند. بازارها و مراکز تجاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فضاهای شهری که به اشکال مختلف در کالبد شهرها تبلور یافته‌اند، جز مهمی از سیستم فضای شهری محسوب می‌شوند. بازارها اعم از سنتی و مدرن در حکم اسناد هویت‌بخش به یک جامعه شهری محسوب می‌شوند، به‌طوری‌که حیات شهر و بازار به هم پیوند خورده‌اند. ویژگی کالبدی و معماری این مراکز به‌گونه‌ای بوده که آن‌ها را به دنیایی از فعالیت‌ها و تعاملات اجتماعی و فرهنگی و اتفاقات شهری تبدیل نموده است. هدف این پژوهش ارزیابی بازار سرپوشیده اردبیل از لحاظ برخورداری از مولفه‌های پویایی فضای شهری و روش این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها از منابع کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. جامعه آماری این تحقیق را متخصصان، کارشناسان و بازدیدکنندگان بازار سرپوشیده تشکیل می‌دهد. با توجه به جمعیت شهر اردبیل، 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده و برای تجزیه تحلیل دادها از روش‌های آزمون t تک نمونه‌ای و رگرسیون گام به گام استفاده‌شده است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای نشان می‌دهد که وضعیت بازار سرپوشیده اردبیل از لحاظ برخورداری از مولفه‌های پویای فضای شهری به‌طور کلی با مقدار محاسبه 3/44 که بالاتر از حد مبنا (3) است، در وضعیت مطلوبی قرار دارد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نیز نشان می‌دهد از میان مولفه‌های پویایی فضای شهری, مولفه کاربری‌های مختلط و گوناگون با ضریب بتا 0/397 بیشترین تاثیر را داشته است و بعد از آن به ترتیب مولفه‌های ساختار، فرم و انعطاف‌پذیری، تامین ایمنی و امنیت، زمان‌مندی و نفوذ‌پذیری و دسترسی مناسب در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند.

Evaluation of indoor market Ardabil in terms of having dynamism elements of urban space

Urban spaces are places for making relationship and Interaction of human societies, where persons with different interests and demands come together. Markets and commercial centers as one of the most important urban spaces which have emerged in different forms in cities framework, are considered as an important part of urban space system. Both traditional and modern markets are considered as documents which give urban society identity, so that city’s life and market are linked. Physical and architectural features of these centers are in such ways that have changed them to a world of activities and cultural and social interactions and urban events. The aim of this research is to evaluate Ardebil covered bazaar in terms of enjoyment of urban space dynamism components and its method is descriptive analytical. In order to collect data, library and field sources were used. Statistical population of this research is specialists, experts and visitors of covered bazaar. According to the population of Ardabil city, 384 individuals were selected as sample size and in order to analyze the data, statistical methods, one sample t test and stepwise regression have been used. The result of one sample t test shows that the status of covered bazaar in terms of enjoyment of urban space dynamism components is in a desired status because its mean value is 3.44 which is higher than threshold value, i.e. 3. The results of stepwise regression indicate that among urban space dynamism components, the component of mixed and diverse land uses have greatest impact because it has a beta coefficient of 0.397, then structure, form and flexibility, supplying safety and security, timing and permeability and suitable access components are in the next ranks, respectively.