ارائه مدل تعیین‌کننده‌های حس تعلق به مکان در بافت تاریخی شهرهای بندری حاشیه خلیج فارس (مورد: بندر لنگه)

حس تعلق به مکان از ارکان اصلی پایداری بافت‌های تاریخی طی دوره‌های گذشته تاکنون بوده است. ضعف و یا کاهش حس تعلق به مکان به عنوان یک چالش ریشه‌ای و پنهان، علاوه‌بر آسیب‌های اجتماعی، روحی و جسمی، در بلند مدت موجب بی‌توجهی شهروندان به محیط شهر و حتی فضاها و مسائل کلان‌تر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی سیاسی و ... می‌شود. از این‌رو شناسایی عوامل موثر بر حس تعلق به مکان در بافت‌های تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف پژوهش کمی و کاربردی حاضرکه با ترکیبی از روش‌های توصیفی تحلیلی و علی و با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری انجام گرفته است، شناسایی تعیین‌کننده‌های حس تعلق به مکان در بافت تاریخی شهر بندر لنگه است. جامعه آماری پژوهش را کلیه سرپرستان خانوار ساکن در بافت تاریخی تشکیل می‌دهد که از میان آن‌ها 190 نفر به عنوان نمونه آماری برآورد شده و به صورت کاملاً تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفته‌اند. ابزار اصلی پژوهش برای گردآوری داده‌های میدانی، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن با طی نمودن فرایندهای مربوطه، تایید شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای spss و amos graphic استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد وضعیت کلی حس تعلق به مکان با میانگین 4.022 بالاتر از حد متوسط است. نتایج مدل ساختاری تعیین‌کننده‌های حس تعلق به مکان نشان داد مدل ساختاری طراحی شده قابلیت برازش بالایی دارد و توانسته است 75 درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین نماید. در مدل ساختاری مذکور اثر کل چهار متغیر مدت اقامت، وضعیت درآمد، دسترسی به خدمات و امکانات رفاهی تفریحی و سرمایه اجتماعی به‌ترتیب با مقادیر 0.402، 0.379-، 0.342 و 0.308، به لحاظ آماری معنی‌دار بوده است و متغیر امنیت با اثر کل 0.167، اثر آماری معناداری بر حس تعلق به مکان نداشته است.

provide a model that determines the sense of belonging to a place in the historical context of the port cities of the persian gulf (case study: bandar lengeh)

the sense of belonging to a place has been one of the main pillars of the stability of historical contexts during the past periods. weakness or diminished sense of belonging as a root and hidden challenge, in addition to long-term social, psychological and physical harm, causes citizens to ignore the city environment and even larger spaces and issues of economic, social, cultural, political and etc. therefore, identifying the factors affecting the sense of place in historical contexts is of particular importance. the purpose of the present quantitative and applied research, which has been done with the structural equation modelling approach, identify determinants of sense of place in the historical context of the city is the port of lengeh. the statistical population of the study consists of all heads of households living in the historical context that 190 of them are estimated as a statistical sample and they have been questioned quite by random. the main research tool for collecting field data, is a researcher-made questionnaire that its validity and reliability have been verified through the relevant processes. used to analyse the data from spss and amos graphic software. the research results showed the general state of the sense of belonging to the place with the 4.022 mean is above average. the results showed a structural model of determinants of sense of place the designed structural model has high fitting capability and was able to explain 75% of the variance of the dependent variable. in the mentioned structural model, the effect of the four variables of length of stay, income status, access to services and welfare-recreational facilities and social capital respectively with the values of 0.402, -0.379, 0.342 and 0.308, has been statistically significant and the security variable with a total effect of 0.167 had no statistically significant effect on the sense of place.