مدل‌سازی آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله با استفاده از سیستم ‌اطلاعات ‌جغرافیایی (نمونه موردی: شهر خرمدره)

امروزه علی‌رغم پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی بشر، هنوز جوانب مختلف پدیده‌های طبیعی مانند زلزله به طور کامل بر انسان‌ها شناخته نشده است. به این علت سکونت گاه‌های انسانی و به ویژه جوامع شهری همواره مورد تهدید این بلایای طبیعی بوده و در برابر آن آسیب‌پذیر می‌باشند.در این رابطه و با توجه به وضعیت کشور ایران که در یکی از زلزله خیز ترین نقاط جهان قرار گرفته و به طور مداوم در مواجه با پدیده زلزله می‌باشد، لازم است که همواره اقداماتی جهت مقابله و برخورد منطقی در به حداقل رساندن ابعاد فاجعه آمیز چنین رخدادی صورت گیرد. با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله در این مقاله سعی شده تا با بکارگیری روش مدل شاخص آسیب‌پذیری بر مبنای عناصر اصلی و فرعی ساختمانی و عوامل طبیعی در محیط سیستم ‌اطلاعات‌ جغرافیایی و بهره‌گیری از امکانات تحلیلی این سیستم برآورد مناسبی از آسیب‌پذیری شهر خرمدره در برابر زلزله به عمل آید. هم چنین با ارایه‌ی سناریوهای زلزله در شدت‌های مختلف به مدل سازی و ریز پهنه بندی آسیب وارده به ساختمان‌ها و تلفات انسانی شهر خرمدره در برابر زلزله پرداخته شده است. نتایج حاصله از این مقاله نشان می‌دهد که ناحیه2 شهر خرمدره و بناهای واقع شده در آن به دلیل فرسودگی بافت و استفاده از مصالح کم دوام در ساخت و ساز و نیز عمر بالای ساختمان‌ها از آسیب پذیری بسیار بالایی برخوردار بوده و در مقابل ناحیه 6 شهر خرمدره، به دلیل رعایت استانداردها و استفاده از مصالح مقاوم در ساخت و سازها از آسیب پذیری خیلی کمتری در مقایسه با پنج ناحیه دیگر شهر خرمدره برخوردار است.