ارزیابی و پهنه‌بندی مخاطرات لغزشی در حوضه‌های آبخیز با استفاده از عملگرهای منطق فازی و تصاویر ماهواره ای (مطالعه موردی: حوضه آبخیز زاب مرکزی)

زمین لغزشها از جمله خسارت آورترین مخاطرات طبیعی در مناطق کوهستانی هستند. هدف از این پژوهش بررسی خطر زمین لغزش در حوضه آبخیز زاب مرکزی از طریق تهیه لایه های اطلاعاتی و عوامل موثر بر خطر وقوع زمین-لغزش، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، تیوری مجموعه فازی و تصاویر سنجنده etm+از ماهواره لندست در سال 2002، سنجنده pan با دقت 6/5 متر از ماهواره irs-1d در سال 2003 و تصویر ماهواره ای spot 5 در سال 2010 است. لایه های اطلاعاتی شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، سنگ شناسی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و بارش به عنوان عوامل موثر بر خطر وقوع زمین لغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر مورد استفاده قرار گرفتند. طبقه بندی متغیرها با توجه به روند تغییرات هیستوگرام منحنی و طبقه بندی‌های موجود صورت گرفت. وزن دهی طبقات متغیرها، بر اساس درصد لغزش رخ داده در هر طبقه بین 0 و1 تعیین گردید (روش نسبت فراوانی). فازی سازی هر یک از عوامل موثر با استفاده از نرم افزار idrisi و پس از تعیین نوع و شکل تابع عضویت صورت پذیرفت. در این تحقیق از تابع عضویت j -شکل و اپراتور فازی گاما به منظور تهیه نقشه حساسیت به خطر زمین لغزش استفاده گردید. نقشه های مختلفی از مقادیر اپراتور فازی گاما 5/0 و 9/0 برای منطقه مورد مطالعه تهیه شد. صحت نقشه‌های حاصل با استفاده از نمایه جمع کیفی (qs) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ارزیابی مدل ها نشان داد که اپراتور 9/0 در مدل فازی گاما، بهترین شکل نقشه حساسیت به خطر زمین-لغزش را در منطقه مورد مطالعه ارایه داده است.