آسیب‌شناسی معماری سکونتگاه‌های عشایر اسکان‌یافته با رویکرد بوم‌گرایانه، مطالعه موردی: سکونتگاه زیبا محمد شهرستان خرم‌آباد

استان لرستان به دلیل پیشینه زندگی عشایری، تاکنون محل اجرای سکونتگاه‌هایی برای اسکان عشایر بوده است. با وجود اهمیت این موضوع، متاسفانه این کانون‌ها تحت تاثیر چالش‌های فراوانی قرار دارند و خلا مطالعات دقیق و نظام‌مند در این زمینه، قابل توجه است. ازاین‌رو هدف این پژوهش آسیب ‌شناسی الگوی جدید ساخت‌وساز مسکن در سکونتگاه‌ عشایری مورد پژوهش، با رویکردی بوم‌گرایانه و مبتنی بر شیوه زندگی آن‌ها است. نوآوری این پژوهش از آن جهت است که با تاکید بر بوم‌گرایی، آسیب‌هایی که این کانون‌ها را تهدید می‌کند، بررسی نموده و به طراحان و کاربران کمک می‌کند تا در طرح‌های آتی، برای رفع آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های عشایر اسکان‌یافته، اقدامات لازم را انجام دهند. این پژوهش دارای ماهیتی کیفی و با رویکرد قوم‌نگاری است. داده‌ها از مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری ‌شده‌اند. در روش میدانی از مشاهده مستقیم و تکنیک مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته استفاده گردید. نتایج پژوهش بیانگر آن است که الگوی جدید ساخت‌وساز مسکن در کانون اسکان مورد مطالعه با آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، روحی و روانی، فضایی و کالبدی، عملکردی، سیما و منظر، عدم توجه به غنای حسی، بی‌توجهی به عناصر هویت‌بخش، عدم توجه به عادت‌واره‌ های ساکنان، عدم سازگاری محیط ساخته ‌شده با روش زندگی ساکنان، عدم احساس در خانه بودن، عدم انطباق قابلیت - معنا و عدم توجه به حریم‌های فردی و اجتماعی، همراه بوده است.