تحلیل پدیدارشناختی از ابعاد ریخت‌شناسی مکان در ورودی‌های شهر تهران

هدف از مطالعه حاضر ارائه‌ مدلِ تحلیلیِ ابعاد ریخت‌شناسانه ورودی‌، مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی و بررسی ورودی‌های اصلی شهر تهران می‌‌باشد. روش تحقیق کیفی-کمی بوده است. در بررسی نمونه از روش تحلیل اسنادی و مشاهده کامل (کارشناس‌محور) و از روش پیمایش (108 نفر) استفاده شده و داده‌ها به صورت کیفی-کمی تحلیل شده‌اند. از ‌آن‌جا‌ که بررسی مشکلات ورودی­های شهری از منظر رویکرد پدیدارشناسی بررسی نشده، نوآوری پژوهش از حیث رویکرد و انتخاب نمونه موردی است. نتایج تحلیل کارشناسانه نشان داد که ورودی‌ها از حیث جهت‌یابی نسبتا مطلوب و از حیث شناسایی نامطلوب هستند. نتایج تحلیلی پرسش‌نامه‌ها، ضمن تایید رویکرد کارشناسانه نشان‌ دادند که ورودی ساوه در ابعاد شناسایی و با امتیاز عددی 77.8 ٪ (مجموع امتیاز طیف کم و خیلی کم) در نامناسب­ترین وضعیت است و از حیث کاراکتر جهت‌یابی نیز در وضعیت متوسط (56 ٪) قرار دارد. در این میان ورودی دماوند با امتیاز 66.7 ٪ در بهترین وضعیت است. در رابطه با انواع هویت قابل ‌تشخیص، ورودی ساوه تنها شامل عنصر طبیعی است و ورودی دماوند از حیث پوشش‌گیاهی (88 ٪) و فعالیت قابل ‌انجام (63 ٪) در بهترین وضعیت قرار دارد. ‌همچنین، ورودی کرج، بعد از دماوند به‌دلیل وجود عناصر کالبدی (64 ٪) و کاربری‌های شاخص (66 ٪)، مطلوب ارزیابی شده ‌است. در تمامی ورودی‌ها طیف غایی درون بودگی محقق نشده و تنها در ورودی دماوند (11 ٪) این سطح، بسیار کم ادراک شده ‌است. براساس یافته‌ها، برای ایجاد ورودی مطلوب باید به هویت «شناسایی» و «جهت‌یابی» توجه داشت. نوآوری این پژوهش در انجام مطالعه‌ای برای شهر تهران می‌باشد.

Phenomenological Analysis of the Morphological Dimensions in Tehran Entrances

The purpose of this study was to present an analytical model of morphological dimensions of the entrance, based on the phenomenological approach and study of the main inputs of Tehran. The methodology of this article was based on qualitative- Survey methods. Since the study of urban entrances has not been studied from the perspective of phenomenological approach, research innovation is in terms of approach and case study. Data collection was built upon document analysis, complete observer and questionnaire survey (108 users) and they were analyzed through qualitative – quantitative methods. The results of the expert -based survey showed: All of the entrances to Tehran are inappropriate regarding the identification and semi-appropriate concerning the orientation. The results‌  of the user-based survey confirmed expert-based findings  and showed: Saveh with a score of 77.8% in all of the identification dimensions had the worst position and in regard the orientation, its condition was semi-appropriate (56%). Damavand with a score of 66.7% was in the best condition. In relation to the type of environmental characters, Saveh had just natural elements, while Damavand with a score of 88% in green spaces and with a score of 63% in its potential for  the activities was in the best position. Karaj was in the next position, because of the physical elements (64%) and unique land uses (66%). Although in all of the entrances, the final level of inside-ness had not existed, in Damavand’s entrance (11%), it existed a little. Based on findings, for having a successful entrance, creating the “identification” and “orientation” should be considered. The innovation of this research is in conducting a study for the city of Tehran.