بررسی مولفه‌های فرهنگی تاثیرگذار بر تاریخ‌نگاری ابو علی مسکویه رازی (421-325 ه.ق)

شناخت مولفه های فرهنگی تاثیرگذار بر تاریخ نگاری مسکویه، مستلزم آن است که وی را نه صرفا در پیوند انتزاعی با حکمت عملی، بلکه در پیوند انضمامی با بستر تاریخی یعنی از منظر فرهنگی و پایگاه سیاسی و اجتماعی وی به عنوان درباری تحلیل کنیم تا تاریخ نگاری او را در این مناسبات درک کنیم. بر این اساس در مقاله حاضر، از نظریه تاریخ گرایی نوین استفاده شده است. مطابق این نظریه، منتقد تاریخی در خوانش متون، دنبال کشف علل و داده های جدید نیست، بلکه در پی تفسیر و شناخت دلالت های فرهنگی در متن تاریخ نگاری است. مسکویه به عنوان کاتب، فیلسوف یا مورخ، لاجرم جزیی از فرهنگ دوره است که «تجربه زیسته » او باید در درون آن شناخته شود. بر اساس یافته های مقاله حاضر، تاریخ نگاری این مورخ عصر آل بویه، متاثر از مولفه های فرهنگی در هم تنیده شامل «تجربه سنت و تقرب به دربار»، «فرهنگ دبیری » و «فرهنگ اندرزنامه ای و حکمت عملی » در پیوند با قدرت بوده است. مقاله حاضر گامی اولیه در این راستاست.

Study on the Effective Cultural Components of Abu Ali Miskawayh’ Historiography (325-421 AH./937-1030 AD.)

In order to recognize the effective cultural components of Miskawayh rsquo;s historiography, he not only should be analyzed in relation with practical wisdom, but also in relation with historical context such as cultural perspective and his political and social status as a courtier and understand his historiography in this relation. Accordingly, the theory of new historicism is used in this article. According to this theory, a historical critic is not looking for discovering new causes and facts in reading texts, but also looks for interpretation and understanding of cultural implication in historical text. Miskawayh as a scriber, philosopher or historian is part of the culture of the period which his ldquo;lived experience rdquo; should be recognized through it. According to the findings of present article, historiography of this Buyids historian is influenced from interwoven cultural components including ldquo;the experience of tradition and nearness and approaching to the court rdquo;, ldquo;the culture of secretary rdquo; and ldquo;culture and practical wisdom rdquo; in connection with the power. Present article is the first step in this regard.