بررسی نسبت تاریخ و روایت در فراداستان تاریخ‌نگارانه «ادسون آرانتس دوناسیمنتو و خرگوش هیمالیایی‌اش» اثر جمشید خانیان

گسترش اندیشه‌ پسامدرن و رویکردهای پساساخت گرایانه در جهان معاصر، تغییرات عمده ای در نگرش‌های اساسی انسان ایجاد کرد. یکی از زمینه‌های مهمی که متاثر از این موضوع به تغییرات عمده‌ای دچار شد،‌ نسبت میان داستان و تاریخ است. سالیان سال اندیشمندان علوم انسانی، به جدایی ژرف میان این دو عرصه قائل بودند. تاریخ، علمی تلقی می‌شد که به بازنمایی واقعیت می پردازد و ادبیات عرصه جولان تخیّل به‌شمار می‌آمد. اندیشه پسامدرن ضمن به چالش‌کشیدن فرض یادشده،‌ این ایده را مطرح کرد که گزارش تاریخی هم گونه‌ای از روایت است و نویسندگان آثار تاریخی همچون داستان‌نویسان در انتخاب و بیان وقایع تاریخی از پیرنگی استفاده می‌کنند که ماخوذ از قوه خیال است. لیندا هاچن بر پایه این ایده و همچنین مفهوم فراداستان،‌ نوع جدیدی از داستان تاریخی را پیشنهاد کرد که در آن نویسنده ضمن آشکارکردن شگردهای داستان‌نویسی،‌ به‌شکلی آگاهانه درصدد تحریف تاریخ برمی‌آید. رمان نوجوان «ادسون آرانتس دوناسیمنتو و خرگوش هیمالیایی‌اش»‌ اثر جمشید خانیان، یکی از نمونه‌های قابل‌توجه در این نوع است. نویسنده در این اثر کوشیده با استفاده از قالب فراداستان،‌ به موضوع تاریخی آتش‌سوزی سینمارِکس آبادان بپردازد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی‌، در پی واکاوی رمان یادشده از نگاه اصول فراداستان‌های تاریخ‌نگارانه است. نتایج نشان می‌دهد که نویسنده رمان ضمن استفاده صحیح از برخی شگردهای فراداستانی همچون آشکار کردن تصنع (داستانِ نوشتن داستان)، اتصال کوتاه،‌ سلب اقتدار مولف و فرجام چندگانه،‌ در اثنای داستان به‌خوبی به موضوع تاثیر دو عنصر ناخودآگاه و تخیّل بر فرایند نگارش داستان‌های تاریخی پرداخته است.

investigating the relationship between history and narration in the historical meta-narrative of edson arants donacimento and his himalayan rabbit by jamshid khanian

abstract a study of the relationship between history and narration in the historiographical metadata of edson arants donacimento and his himalayan rabbit by jamshid khanian the spread of postmodern thought and poststructuralist approaches brought about major changes in fundamental human attitudes. one of the important areas that underwent major changes is the relationship between story and history. for years, the thinkers of humanities have made a profound distinction between the two. history was considered a science that represented reality, and literature was considered a field of imagination. postmodern thought, while challenging this hypothesis, propose that historical writings are a kind of narrative and historians in selecting historical events like novelists use a plot, derived from the power of imagination. based on this idea as well as the concept of metanarrative, linda hutchen focus on a new type of historical story in which while authors exposing the techniques of storytelling consciously seek to distort history. the novel edson donacimento and his himalayan rabbit by jamshid khanian is one of the notable example. in this work, the author tries to deal with the historical event of abadan cinema’s fire by using the meta-story format.the present article uses a descriptive-analytical method to analyze the novel from the perspective of historiographical metanarratives. the research shows that the author of the novel, while correctly using some meta-fiction techniques such as revealing artificiality (story writing story), short circuit, ‌ deprivation of the author’s authority and multiple endings, is well aware of the effect of imagination and unconsciousness during the process of storytelling.keywords: postmodernism, ‌ historical meta-fiction, ‌ linda hachen, teen novel, edson arants donacimento and his himalayan rabbit.  , ayoob.moradi@pnu.ac.ir