معنایابی رمزگان فرهنگی رولان بارت در متنی سقاخانه‌ای از منصور قندریز(چاپ دستی: لینولئوم)

«معنایابی» فرآوری متن در بازۀ دلالت‌گری رمزگان فرهنگی (یکی از پنج رمز روایی هرمنوتیک، معنایی، نمادین، کنشی و فرهنگی) رولان بارت است که با اهداف دوگانه، ابتدا درصدد دستیابی به معانی صرفاً فرهنگی و سپس تعیین حدود و ثغور مراجع فرهنگی است. گفتنی است از یک سو متن از دید بارت محدود به متن ادبی نیست، بلکه آثار هنری نیز قابلیت متن بودگی را دارند و به همین دلیل می توانند به عنوان یک متن مورد معنایابی قرار گیرند و از سوی دیگر، مراجع فرهنگی نقش منابع معانی متن مورد بررسی را ایفا می کنند. متن مورد بررسی «تابلوی لینوتراشی» از منصور قندریز در حوزۀ چاپ دستی است که موضوع آن به دلیل ارجاع به تمدن های کهن ایرانی و موضوعات اساطیری مشترک با دیگر فرهنگ ها، به‌خصوص از بُعد تزئین، در زمرۀ آثار سقاخانه قرار گرفته است. وجه تزئین از یک سو عامل مسلط و از سوی دیگر مانع از برداشت صریح معانی شده که علاوه بر عدم درک بنیان های فرهنگی نقوش، موجبات چالش در خوانش متن مورد بررسی را فراهم کرده است. بر همین اساس، نگارندۀ پژوهش حاضر درصدد پاسخ‌گویی به دو سوال عمده بوده است. نخست آنکه چه روشی برای خوانش هر متن سقّاخانه و متن مورد بررسی وجود دارد؟ دوم، معانی برخاسته از نقوش تجریدیِ متن مورد بررسی کدام‌اند؟ به همین منظور در مقالۀ حاضر از روش کتابخانه ای برای گردآوری منابع بهره گرفته شده و با عنایت به رمزگان فرهنگی رولان بارت از رهیافت معنایابی، معانی عمده ای از قبیل عروج به عالم اعلا، مرگ، توسل به نیروهای ماورایی، باور به عوامل نمادین باروری، اعتقاد به تکامل و تطور انسان و همچنین برجستگی نقش مادرسالارانه در ساحت متنوع زنانه، فرآوری شده است. 

function and position of khawajas during the achaemenid

semantics is the processing of text in the context of the signification of cultural codes (hermeneutic, semantic, symbolic, action and cultural narrative). . it should be noted that on one hand, the text is not limited to the literary text according to barthes, but also works of art have the ability to be textual and therefore can be interpreted as a text and on the other hand, cultural authorities play the role of sources of meanings.the text under review is mansour qandriz’s linotrahi painting in the field of hand-printing, the subject of which has been included in the works of saqakhaneh due to its reference to ancient iranian civilizations and mythological themes shared with other cultures, especially in terms of decoration. the aspect of decoration, on the one hand, is the dominant factor and, on the other hand, prevents the explicit understanding of the meanings, which, in addition to not understanding the cultural foundations of the designs, has provided challenges in reading the text under study. accordingly, the author of the present study has sought to answer two major questions. first, what is the method of reading each text of saqakhaneh and the text under study? second, what are the meanings arising from the motifs of the text under study? for this purpose, in the present article, the library method are used to collect resources and considering roland barthes’ cultural codes from the semantic approach, major meanings such as ascension to the higher world, death, appeal to transcendental forces, belief in agents. the symbolism of fertility, the belief in human evolution and evolution, as well as the prominence of the matriarchal role in the diverse field of women, have been processed.keywords: semantics, cultural codes, roland barthes, saqakhaneh, mansour qandriz, hand printing