قرق و امنیت شکار در عصر ناصری

در عصر قاجار یکی از سرگرمی‌های پادشاهان و درباریان شکار بود. شکار کردن بخشی از فرهنگ گذشته ایرانیان و به نوعی تمرین برای حفظ آمادگی رزمی به شمار می‌آمد. قرق کردن یکی از مواردی بود که ارتباط تنگاتنگی با مسئله شکار داشت. در دوره ناصرالدین‌شاه، به علت علاقه زیاد وی به شکار کردن و پیشرفت‌هایی که از لحاظ امکانات و ابزارهای شکار به وجود آمده بود، مسئله قرق بیش از پیش، اهمیت یافت. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی،  به دنبال پاسخ گویی به این پرسش ها است که اقدامات امنیتی برای قرق کردن چه بود؟ و قرق کردن و قرق شکنی چه پیامدهایی به دنبال داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که بسیاری از شکارگاه‌های عصر ناصری به دستور وی قرق می‌شد. ناصرالدین‌شاه دستور قرق کردن مناطقی را می داد که گونه‌های جانوری بسیاری داشت، تا با آرامش خاطر در آنجا شکار کند. برخی از مناطق را نیز ماموران قرق، محافظت و با افراد متخلف برخورد می کردند. قرق کردن برای محیط‌زیست جانوری و گیاهی، پیامدهای متعددی دربرداشت. هرگاه منطقه‌ای در قرق شاه و اطرافیانش قرار می‌گرفت، در شکار حیوانات افراط و بسیاری از گونه‌های جانوری شکار می‌شد. این مسئله موجب شد اغلب گونه‌های جانوری در معرض انقراض قرار گیرند و تعدادشان به سرعت کاهش یابد. این امر تا جایی پیش رفت که شکارگاه‌های معروفی همچون جاجرود، از پوشش جانوری و گیاهی خالی شد.

exclusion and security of hunting in the nasserite era

enclousion and security of hunting in the naseri periodabstractduring the qajar era, hunting was one of the hobbies of kings and high-ranking officials. hunting was part of the iranian culture and also was a way to get ready for combat. enclousion was a way that was closely related to hunting. during the reign of nasser al-din shah, due to his great interest in hunting and the advance of hunting facilities and tools, the issue of enclousion became more important than ever. the present study, using a descriptive-analytical method, seeks to answer these questions: what were the security measures for the enclosure? and what were the consequences of enclousion and exclousion? the research findings show that many hunting grounds of the nasseri era were made by his order. nasser al-din shah ordered enclousion of areas that had many animals so that he could hunt in peace. some areas were also guarded and protected from offenders. these hunting had several consequences for the animal and plant environment. whenever an area was under the protection of the king and his entourage, animals were hunted. this caused the number of animals gradually declined and eventually most animal species were annihilated such as in the famous hunting grounds of jajrud where no animal and plant was left.keywords: nasser al-din shah qajar, hunting, enclosure, security issues.