شگردهای کتاب طباشیر‌الحکمه راز شیرازی در باور‌‌پذیر کردنِ خرق‌عادت‌های زندگی پیامبر اسلام (ص)

زبان به عنوان یک فاکتور مهم در روایت خرق ‌عادت‌های عرفانی تاریخی، کارکرد پارادوکسی دارد. از سویی با وسعت بخشیدن به تخیَل، ادبیَت متون تاریخی را ارتقاء می‌بخشد و خواننده را از جهان واقعیت جدا می‌سازد. از طرفی نیز با نگرش زبان‌شناسانه در ایجاد منطق و رابطۀ علت و معلولی زبان‌شناختی، مخاطب را به بستر واقعیت بر می‌گرداند تا در اوج حیرت‌انگیزی، خرق‌عادت‌هایِ عرفانی و تاریخی را بپذیرد. این مقاله با تلفیق زبان‌شناسیِ ساختارگرا و زبان‌شناسیِ نقش‌گرا و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، عناصر زبانی و فرا زبانی را در داستان «مولود مصطفی(ص)» از کتاب طباشیر‌الحکمۀ راز شیرازی را بررسی کرده؛ نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نویسنده برای باور‌ پذیر کردن خرق‌ عادت‌های زندگی پیامبر اکرم(ص) از کارکرد پارادوکسی زبان در ایجاد باورپذیری، بیشترین بهره را برده‌است. در این راه از شخصیت‌پردازی دقیق افراد تاریخی، روایت افراد مورد وثوق، توصیف دقیق مکان‌ها و زمان زندگی حضرت رسول(ص)، عنصر گفت‌وگو، تنوّع افعال و جمله‌های کوتاه، بهره‌مندی از حروف برای مقاصد ثانویّه نیز کمال استفاده را کرده است.

the tricks of the book tabashir al-hikma raz shirazi in making the habits of the life of the prophet of islam (pbuh) believable

language has a paradoxical function as an important factor in the narration of mystical historical habits. on the other hand, by broadening the imagination, it promotes the literature of historical texts and separates the reader from the world of reality. on the other hand, with a linguistic approach to creating logic and the relationship between linguistic cause and effect, it returns the audience to the context of reality in order to accept, at the astonishing peak, mystical and historical habits. this article, by combining structuralist linguistics and pattern oriented linguistics and using a descriptive analytical method, examines the linguistic and metalanguage elements in the story of the birth of mustafa (pbuh) from the book tabashir al hikma raz shirazi; the results of the research show that the author has made the most of the paradoxical function of language in creating credibility in order to make the life habits of the holy prophet (pbuh) believable. in this way, accurate characterization of historical people, narration of trusted people, accurate description of the places and time of life of the holy prophet (pbuh), dialogue element, variety of verbs and short sentences, use of letters for purposes secondary has also made full use of.