واکاوی سروده های پروین اعتصامی با رویکردی بر نظریۀ واکنش (جبران مضاعف) آلفرد آدلر

مطالعات پیرامون بازتاب سیمای زنان در جامعه، یکی از مباحث مورد توجه در حوزه های مختلف علوم است که می توان از زوایای گوناگون به آن پرداخت. پروین اعتصامی، از شاعران برجسته‌عصر مشروطه و دوره‌حکمرانی رضاشاه است که اشعارش، در حوزه‌ادبیات از مضامین اخلاقی، اجتماعی و سیاسی برخوردار است. در این پژوهش، تلاش بر آن است تا بازتاب عقده های حقارت و شیوه های جبران در برابر جامعه‌حاکم، با توجه به نظریه‌روان شناختی شخصیت «آدلر»، در اشعار پروین اعتصامی مورد بررسی قرار گیرد. اعتصامی در سروده های خود، با توصیف عواطف و احساسات سرخورده‌زنان، سعی می کند به انتقاد از جامعه‌مردمحور بپردازد. نگارندگان برآنند تا روند تبدیل احساس حقارت به عقده و واکنش جبران در برابر فشارهای ناشی از بی عدالتی نسبت به زنان را در سروده های وی نشان دهند. نتایج حاکی از آن است که نادیده گرفته شدن او و هم جنسانش در فضای مردسالارانه، موجب ایجاد احساس حقارت و عقده های ناشی از آن شده است. شاعر برای جبران حقارت، به عنوان نماینده‌زنان محروم و سرخورده، سیمای زنان جامعه را برجسته و مهم جلوه می دهد.

an investigation of parvin e’tesami’s poems with an approach to reaction theory (double compensation) of alfred adler

studies reflecting the women’s image in society has always been of interest to the different fields of science which can be considered from different aspects. parvin e’tesami is one of the prominent poets of the constitutional era and the reign of reza shah, whose poems in the realm of literature have moral, social and political themes. regarding the adler’s personality theory in psychology, this study aimed to investigate the reflection of the inferiority complexes and compensation methods against the governing community in the poems of parvin e’tesami.e’tesami in her poems criticized the man centered society by describing the disillusioned emotions and feelings of women. authors attempt to represent the procedure of transforming the feeling of inferiority to the complex and the reaction of compensation against the pressures of injustice towards women in her poems.results revealed that disregarding her and her counterparts in the patriarchal environment has created a feeling of inferiority and the resulting complex. the poet, as a represntative of deprived and disillusioned women, highlights the role of women in the society in order to compensate the inferiority.