بررسی مهم‌ترین مبانی تفسیری دلالی امام خمینی (س)

تفسیر عرفانی مبتنی بر بینش خاص عارفان از جهان هستی است. تاثیر مبانی، همیشه در شیوه برخورد با قرآن کریم تاثیرگذار بوده است. برخی محققان مبانی تفسیر را به دو دسته کلی مبانی صدوری و مبانی دلالی تقسیم کرده‌اند. مبانی صدوری به مبانی‌ای گفته می‌شود که صدور قرآن موجود را به تمام و کمال از ناحیه ذات مقدس حق تعالی به اثبات می‌رساند. ردّ هر یک از این مبانی یا پیش فرض‌ها، چهره تفسیر قرآن را تغییر می‌دهد. مبانی دلالی به مبانی گفته می‌شود که فرایند فهم مراد خداوند را از متن سامان می‌دهد. امروزه با توسعه و تعمیق مسایل علم زبان شناسی، ضرورت سامان بخشی به مبانی زبان شناختی و دلالی قرآن بیش از پیش آشکار می‌شود. در این مبحث، به بیان مهم‌ترین مبانی دلالی می‌پردازیم که جهت دهنده آن‌ها در تفسیر امام خمینی (س) است؛ هرچند که این موارد به صراحت توسط ایشان به‌عنوان مبانی معرفی نشده‌اند، اما علایم و شواهد روشنی بر مبنا بودن و اثرگذار بودن در آثار تفسیری ایشان وجود دارد.