شهادت از دیدگاه مولوی

این پژوهش با روش اسنادی درصدد بررسی دیدگاه مولانا در زمینه‌ شهادت است. بررسی ها نشان داده است که مولانا شهادت را مرگ آگاهانه و اختیاری انسان برای نیل به سرچشمه نور و هستی می داند. او شهید را عاشق والا مقامی می-داند که با حرکتی ارادی به خاطر هدفی مقدس جان را نثار معشوق می‌کند. معرفت و ایمان، در انسان عشق پدید می آورد؛ و عشق باعث شجاعت و درنهایت منجر به جانبازی عاشق برای رسیدن به معشوق می‌گردد. معشوق حقیقی خود خریدار جان جانبازانی است که در راه وصالش تمام بلاها و مشقات را به جان خریده اند. به-عقیده وی ارزش جانبازی و فداکردن جان بستگی به ارزش کسی دارد که برایش جان می‌بازد. وی میزان قدر و منزلت هر فرد به ویژه عاشق را هم سنگ محبوب و معشوق او معرفی می کند. به همین سبب معتقد است که چون معشوق شهید، ارزشمندترین موجود یعنی خداوند است؛ شهید جایگاه بلند و شریفی دارد. از نظر پیر بلخ کشنده نفس چه در جهاد اصغر باشد یا جهاد اکبر، شهید محسوب می شود، چرا که در هر دو عاشق به مشاهده معشوق رسیده پس از فنا به مقام بقا نایل گشته و ضمن رهایی از رنج، نزد حق رزق و روزگاری شیرین دارد.