زبان سیاسی صوفیه خراسان با تکیه بر هنجارگریزی و هنجارسازی

یکی از ویژگی های تصوف خراسانی که آن را  از گونه های دیگر تصوف متمایز می کند، پیوندی است که با زندگی اجتماعی و مسائل پیرامون آن دارد. ازجمله موضوعات قابل تامل و بررسی در تصوف خراسانی مسئله سیاست است. تصوف خراسانی با وجود پذیرش نظریه سیاسی حاکم که به واقع همان نظام خلافت سنی بود، چندان از شیوه عملی سیاست‌ورزان رضایت نداشتند. بدین‌منظور ازطرفی در جهت نفی و اصلاح سیستم موجود کوشیدند، و ازطرف‌دیگر، به پی‌ریزی ارزش‌های جایگزین دست یازیدند. عمده فعالیت سیاسی صوفیان در سه قالب فعل(عمل)؛ اندیشه؛ و زبان، قابل بررسی هستند و عنوان « زبان سیاسی» عنوانی جامع برای آن‌ها است. طبق بررسی‌های صورت گرفته بیشترین هنجارگریزی و رفتارهای سیاسی صوفیه در حوزه اندیشه و سپس رفتارهای عملی صورت گرفته است. واضح است که بررسی و تحلیل متون صوفیه از منظر جامعه‌شناسی و نظریه‌های سیاسی می‌تواند جوانبی از این متون را آشکار کند که پیش از این در پرده‌های قدسی خود را پنهان ساخته بودند

political language of khorasan sufism (with emphasis on fighting norms and norm-building)

abstract: the arc of ascent and descent is one of the basic theories in islamic mysticism. this theory explains the system of existence of universe and its relation to the existence of god and considers the beings of the universe in two arcs of descent and ascent, which originate from the only real existence and return to it in a circle. leading article seeks with interest to historical and narrative research methods in terms of commonalities and explanatory differences various this theory is found in the words of mystics. finally trying to find the roots historically and ideologically, cause this theory in islamic mysticism. among the three factors influencing the development of this theory are: aqaba philosophical discussion of creation process; acceptance of the theory of the unity of existence and the tendency to perfection and conduct in mysticism.keywords: the arc of ascent and descent, islamic mysticism, manifestation, unity of existence, evolution