دو گام عرفانی در زدودن ابهام از فلسفه خقلت در تفاسیر قرآنی

تصویری که تفاسیر مشهور از فلسفه خلقت انسان ارائه می‌دهند، ناظر به ظواهر بخشی از آیات بوده و از عمق کافی برخوردار نیست. معرفی عبادت و نیل به رحمت به عنوان غرض خداوند از خلقت، از‌یک‌سو و طغیان اکثریت انسان‌ها و دخول به جهنم ازسوی‌دیگر موهم عدم تحقق غرض الهی است. این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی و نقدی، ابتدا ریشه اشکال و نارسایی تصویر فوق را نشان می‌دهد. سپس راه حل عرفانی را ضمن دو گام اساسی در حوزه عرفان نظری و ذوقی مطرح می‌کند. حاصل گام اول، مغلوبیت عذاب تحت رحمت و اثبات وجهه تربیتی برای آن و حاصل گام دوم، تحلیل عذاب به عنوان «عتاب» و «فراق» معشوق ازلی است که وجهه ذوقی دارد. در این راستا، مستندات قرآنی و روائی مطرح و درنهایت تصویری جامع و دلنشین از فلسفه خلقت ارائه می‌شود.  

two mystical steps in clearing the ambiguity of the philosophy of kingship in the quranic commentaries

the image of famous interpretations of the philosophy of human creation does not go beyond the appearance of verses and is not capable of eliminating the ambiguity and apparent contradiction between the verses. the introduction of worship and achievement of mercy as the purpose of creation in some verses and the report of the overthrow of the majority and entering into hell in other verses is one of the most important aspects of ambiguity and contradiction in this image. this research, with a descriptive, analytical, and critical approach, first shows the root of the forms and failure of the commentators’ response. then, the monopoly of the solution in the mystical approach is based on a different analysis of the issue of torment in the two areas of theoretical and moral mysticism and examines its citation and strength based on the qur’anic verses; the result of the research, eliminating the ambiguity and apparent contradiction between verses and presentation a harmonious, deep, and pleasant image rather than a vague image of the philosophy of human creation. today, given the increasing numbers of absurdity, depression and suicide, the need for a decent response to questions about the meaning of life and the philosophy of creation is not at stake.