تحلیلِ نمادهایِ حیوانیِ مرتبط با نَفْس، در حکایات و اقوال مشایخ اهل طریقت، بر مبنای طبقات‌الصوفیۀ سُلمی

به کارگرفتن نماد برای انتقالِ مفاهیمِ رمزی و همچنین به‌منظورِ تبیینِ نمادینِ رویدادها و موضوعاتی که فراتر از درک عادی بشر هستند، در میانِ اهل عرفان از دیرباز امری رایج بوده است. مشایخ اهل طریقت همواره در اقوال و آثارِ خویش سعی کرده اند با بهره‌گیری از رمزواره‌ها، از حقایق لایتناهی و از آن‌چه در محدودۀ فهمِ مادی‌اندیش جای نمی‌گیرد، پرده بردارند. یکی از جنبه‌های بسیار پیچیدۀ وجود آدمی که در آموزه‌های معرفتی اهل عرفان به‌صورتی گسترده به آن توجه نشان داده شده است، نفس و انواع آن است. استفادۀ اهل عرفان از حیوانات و نماد قرار دادنِ آن‌ها برای تشریح خصوصیات نفس، از جمله موضوعاتی است که در کلام و آثارِ مشایخ جلب توجه می‌کند. این پژوهش با استفاده از شیوۀ توصیفی تحلیلی، تجلّی نفس از طریق نمادهای حیوانی را بررسی کرده، در پیِ پاسخ به این پرسش بوده است که مستعمل‌ترین نمادهای حیوانی نفس کدام هستند و دلیل قرار گرفتن این حیوانات به عنوان نماد نفس چیست. نتایج حاصل از این پژوهش موید این موضوع هستند که حیواناتی هستند که رمزوارۀ آنها بیشترین بسامد را در میان اقوال عرفا در هنگام نمادپردازی از نفس به خود اختصاص داده است.

Analysis of animal symbols related to the soul, in the stories and sayings of the elders Ahl al-Tariqat, based on the Salami Sufi categories

 use of symbol for symbolic transmission and symbolic explanation of events and topics that are beyond ordinary human understanding has long been common among mystics .The elders of the Sufi have always tried in their sayings and works to reveal the infinite truths and what does not  fit within the scope of materialistic understanding by using cryptography one of the most complex aspects of the human being which has been widely considered in cognitive teachings of mystics is the Soul and its types .The use of animals by mystics , and their representations to describe the characteristics of the Soul , are among the topics that attract attention in the words and works of elders . Using  a descriptive-analytical method , this study examined the manifestation  of the Soul through animal symbols and in order to answer the question that what are the most widely used animal symbols and it also explains why these animals are considered as these symbols .To achieve this purpose , the most commonly used animal symbols related to the Soul have been identified in the stories and sayings of the five mystics (based on Solamichr(’39’)s classes of Sufi) and then by using cultural background of each , their symbolic and cryptic roles have been expressed .Also, based on the presented documents , the reason for choosing the mentioned animals as a symbol of the Soul has been explained .Another approach of the present essay was to critique and analyze the discovered symbols .Explaining the main message of mystics in the field of guiding disciples  by decoding animal symbols is another goal of this research .The results of the research confirm that animals such as horses , dogs , lions , snakes and also fish are among the animals whose cryptograms have the highest frequency among the sayings of mystics , when symbolizing the Soul .Usually around this main focus , the symbolism of  other animals such as rabbits and foxes has been used as a complement to the topic .