فلسفۀ مرگ و نسبت آن با زندگی در اندیشۀ شاعران عارف

مهمترین عاملِ شکل گیری فلسفه و گرایش انسان به تفکّر و اندیشیدن، مرگ است. اگر مرگ نبود، انسان هیچ گاه به »بودن « و »فلسفۀ هستیِ خویش « نمی اندیشید؛ از این رو اساس جهان بینی هر انسانی در چگونگی نگرشِ او به مرگ خلاصه می شود. شاعرانِ عارف در کنار دیدگاه الهیاتی و عرفانی که به مسالۀ مرگ داشته اند و فلسفۀ وجودی مرگ را با رویکرد عرفانی تبیین کرده‌اند، از منظر روان شناسی و اجتماعی نیز به موضوعِ مرگ و مرگ اندیشی نگریسته اند و به عوامل ترسِ انسان از مرگ و حالاتِ روانی که از مرگ اندیشی به فرد دست می دهد و نیز تاثیر وضعیّتِ اجتماعی افراد در روی آوردن به مرگ اندیشی اشاره کرده اند. در شعرِ این شاعران، مرگ یکی از ارکان مهّم به شمار می رود که مضامین و مفاهیم اصلی جهان‌بینیِ آنان با مرگ و مرگ اندیشی ارتباط نزدیک و انکارناپذیری دارند. مفاهیمی چون »عزلت گزینی «، »دنیا ستیزی «، »اغتنام فرصت «، »ناپایداری دنیا «، »زود گذری عمر « و »نصیحت و تعالیمِ اخلاقی « همگی در پیوند با مسالۀ مرگ معنادار می‌شوند.

The philosophy of death and its relation to life in the thought of mystic poets

The most important cause in appearance of philosophy and man rsquo;s tendency to meditation and thinking is death. If there were not death, the man never thinks to his existence. Therefore, the foundation of each person rsquo;s thought is summerized in his attitude to death. In poetry of mystic poets, death is one of the important elements that the main concepts of their thoughts are related to death and deaththinking. The concepts like ldquo;Secluding rdquo;, ldquo;Worldquarreling rdquo;, ldquo;Seizing an opportunity rdquo;, ldquo;Transience of world rdquo;, ldquo;Transience of life rdquo; and ldquo;Exhortation and moral instructions rdquo; all are became meaningful in relation with death.These poets also have had the psychological and sociological approach to deaththinking. They also have mentioned the causes of human rsquo;s fear of death and psychic states that are result of deaththinking and also the influence of social circumstances in deaththinking has been illustrated in their thoughts.