بررسی مشرب عرفانی عطار با کاربست تقابل‌های دوگانه

تقابل های دوگانه، یکی از بنیادها و مفاهیم اساسی در نقد ساختارگرایی و نظریات زبان شناسی و نشانه شناسی است. این روش می کوشد تقابل ها را در محور جانشینی بیابد و با یافتن تقابل های بنیادین به بافت های کلان برسد و از طریق رسیدن به بافت های کلان، اندیشه ها و تئوری های اصلی را تشخیص دهد. عطار یکی از بزرگ ترین عارفان شاعر است که احوال و اندیشه های ویژه خود را دارد؛ درنتیجه زبان عرفانی او نیز نشانه های خاصی را دارا است. یافتن این نشانه ها در زبان عرفانی عطار به شناخت مشرب عرفانیِ او یاری می رساند. با کاربست تقابل های دوگانه می توان این نشانه ها و نشانه های متقابل آن ها را که در زبان عرفانی عطار غایب هستند، یافت و زبان عرفانی او و درنتیجه احوال و اندیشه هایش را دقیق تر شناخت. این پژوهش با مطالعه آثار عطار کوشیده است تقابل هایی که به وسیله آن ها می توان بافت های عرفانی را در زبان عطار مشخص کرد، بیابد و با یافتن آن تقابل ها، گفتمان های عرفانی عطار را تشخیص دهد و از این طریق مشرب عرفانی او را روشن تر نماید. در پایان پس از بررسی تقابل ها نشان می دهد که عطار در گفتمان های عشق، سکر و فراق به سرمی برد و در راه سلوک، جذبه را از جهد برتر می داند.