بررسی کثرت‌گرایی دینی از منظر عرفان و دلالت‌های آن در تربیت دینی

ازجمله مباحث مهمی که در مطالعات نوین دینی و فلسفۀ دین مطرح بوده، پلورالیسم یا کثرت گرایی دینی است. این مبحث از نگاه اندیشمندانی نظیر هیک به دنبال اثبات این مطلب است که حقانیت و رستگاری، مخصوص یک دین خاص نبوده و همۀ ادیان و مکاتب بشری، بهره ای از حقیقت مطلق و غایت قصوی دارند. چنان که پیداست اولین نتیجۀ کثرت گرایی هیکی، پذیرفته شدن هر مدعایی بدون ارزیابی معرفت شناسانه و بروز اختلاف و تفرقه افکنی میان انسان هاست؛ ازاین رو برای جلوگیری از وقوع چنین امری باید به بررسی رویکردهای دیگر موجود در این زمینه پرداخت. در این مقاله سعی شده است تا با روش استنباط فلسفی، کثرت گرایی مبتنی بر عرفان به عنوان متناسب ترین رویکرد در ارتباط با تنوع و کثرت ادیان در نظر گرفته شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که با توجه به آموزه های وحدت محورِ عرفان و مولفۀ وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت، می توان چگونگی مبنا قرار گرفتن عرفان برای کثرت گرایی دینی را تبیین نمود. ازسوی دیگر با بررسی آثار چنین وحدت در عین کثرتی می توان به استخراج پیامدهای مثبت آن در زمینۀ تربیت دینی نیز پرداخت.