جلوه تصویری سماع و سرای مغان در دیوان حافظ دوره صفوی

چکیدهدیوان حافظ که نزد ایرانیان ارزش معنوی فراوانی دارد در مکت بخانه های قدیم یکی از کتاب های درسیبوده است. امروزه کمتر ایران یای را می توان دید که نام حافظ را نشنیده باشد و با بیتی یا غزلی از او آشنانباشد. این دیوان در دوره های تاریخی گوناگون از نظر تصویرگران ایرانی نیز به دور نمانده و آنان را برآن داشته است تا به دنیای پ ررمز و راز دیوان حافظ قدم نهند و به ترجمان تصویری اشعار وی بپردازند.هرچند که بسیاری از نسخه های مصور به سفارش رجال سیاسی دربار مصور می شده و تصویرگر در ارایهبی چون و چرا و آزادانه هنر خویش محدود بوده است، اما نفوذ اندیشه اشراقی و نیز معرفت و آگاهی هنرمنداناز شیوه های بیان رمزی و نحوه انعکاس عقاید عرفانی در تصویر باعث خلق آثار بی نظیری به ویژه در طولدوره صفوی در ایران شده است؛ ضمن اینکه ب هنظر می رسد در این دوره هنرمندان مضامین مشابهی رابرای تصویرگری نسخه های این دیوان در نظر داشته اند. پس از بررسی های اولیه مشخص شد که هنرمندانتصویرگر دوره صفوی موضوع هایی از قبیل سماع، سرای مغان، بازی گوی و چوگان، مجلس بزم، میکده ومجلس شکار را در تصویرگری های اشعار حافظ برگزیده اند. در این تحقیق به بررسی مضامین تصاویر سماعو سرای مغان با هدف شناخت مفاهیمی پرداخته شده است که هنرمندان تصویرگر در ارایه آثار خود بیشتر ازآنها الهام گرفته اند و اینکه چگونه از آنها برای ایجاد ارتباط متن و تصویر بهره گرفته اند و این کار در برخیدیوان های مصور دوره صفوی انجام شده است